همه چیز درباره آربیتروم و آینده ارز ARB

وقتی اولین شبکه‌های بلاک چینی معروف یعنی بیت کوین و اتریوم پا به دنیای کریپتو گذاشتند، کسی فکر نمی‌کرد شاید روزی آنقدر محبوب و پراستفاده شوند که سرعت تراکنش آنها پاسخگوی کاربران نباشد. اما این اتفاق افتاد! استقبال جهانی از رمزارزها و شلوغی شبکه باعث ایجاد مشکل مهمی مثل مقیاس‌پذیری در این شبکه‌ها شد. اینجا بود که راه‌حل‌هایی تحت عنوان لایه 2 معرفی شدند تا سرعت و قابلیت بلاک چین‌های بیت کوین و اتریوم را بالا ببرند.

آربیتروم با توکن بومی ARB، یکی از همین راه‌حل های لایه 2 اتریوم است که با فناوری رول آپ خوشبینانه Optimistic Rollup باعث افزایش سرعت و کاهش هزینه تراکنش‌های اتریوم شده است. در این مقاله درباره نحوه شکل‌گیری و طرز کار شبکه Arbitrum، توکن ARB، نقش رول آپ‌ها در مقیاس‌پذیر شدن بلاک چین و پیش‌بینی قیمت ارز آربیتروم صحبت می‌کنیم. همراه ما باشید.

همچنین بخوانید: استفاده از لایه دوم اتریوم | راهکاری برای معضل سه‌گانه در این بلاک چین

تاریخچه آربیتروم

ایده شکل‌گیری آربیتروم را پروفسور اد فلتن Ed Felten از دانشگاه پرینستون سال 2015 مطرح کرد. وی برای حل مشکل مقیاس‌پذیری اتریوم از دانشجویان دکتری خود، استیون گلدفدر Steven Goldfeder و هری کالادنر Harry Kalodner دعوت به همکاری کرد. آنها سال ۲۰۱۸ در یک مقاله پژوهشی دیدگاه عمیق‌تری از چیزی که امروزه به عنوان آربیتروم می‌شناسیم، ارائه دادند.

آربیتروم در نهایت سال ۲۰۲۱ توسط این 3 پژوهشگر که مهندسان معروف بلاکچین در شرکت آفچین لبز Offchain Labs بودند، بنیان‌گذاری شد. هدف Arbitrum به عنوان راه‌حل لایه دوم مقیاس‌پذیری، حل مشکلات اصلی اتریوم مانند تراکم شبکه و کارمزدهای بالای گس، بدون به خطر انداختن امنیت شبکه است.

مین نت نسخه بتای شبکه آرببیتروم مه ۲۰۲۱ و مین نت اصلی آن با اسم Arbitrum One در آگوست ۲۰۲۱ راه‌اندازی شد. آربیتروم وان نسخه اولیه و اصلی شبکه بود که تراکنش‌ها را روی ماشین مجازی آربیتروم (AVM) پردازش می‌کرد و درواقع مثل یک اکستنشن سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) عمل می‌کرد.

یک سال بعد یعنی آگوست 2022، نسخه اولیه ارتقا یافت و با اسم Arbitrum Nitro عرضه شد. نیترو سریع‌تر، سازگارتر با EVM و ارزان‌تر از آربیتروم وان بود. این ورژن جدید توسعه‌دهندگان بیشتری را جذب کرد چراکه امکان استفاده از زبان‌های استاندارد سازگار با EVM و اجرای قراردادهای اصلاح نشده EVM را هم داشت.

آربیتروم در مارس ۲۰۲۲ فناوری AnyTrust را با هدف ارائه زنجیره‌های لایه دوم سریع‌تر و ارزان‌تر معرفی کرد. با استفاده از همین فناوری، شبکه اصلی آربیتورم نوا Arbitrum Nova ژوئیه ۲۰۲۲ راه‌اندازی شد. ارائه راه‌حل‌های لایه سه L3 در رود مپ بلندپروازانه سال ۲۰۲۳ این پروژه، نشان‌دهنده تعهد آن به پیشبرد مقیاس‌پذیری اتریوم است.

شبکه آربیتروم چیست؟

همانطور که در مقدمه گفتیم شبکه آربیتروم یک راه‌حل لایه دوم L2 برای حل مشکلات مقیاس‌پذیری اتریوم است. این شبکه با استفاده از رول‌آپ‌های خوش‌بینانه Optimistic Rollups باعث بهبود سرعت، مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه تراکنش‌ها شده و در عین حال امنیت و سازگاری اتریوم را نیز حفظ می‌کند. کاری که این شبکه می‌کند انتقال اکثر محاسبات و ذخیره‌سازی دیتا به خارج از زنجیره است. همین کار هزینه‌های تراکنش را به طور قابل توجهی کاهش و توان عملیاتی را افزایش می‌دهد.

به زبان ساده کاری که اکثر لایه 2 ها انجام می‌دهند، مثل فرآیند فشرده‌سازی یا zip فایل‌هایی است که زمان ارسال ایمیل مجبوریم انجام دهیم. راه‌حل‌های لایه دو با واگذاری وظایف پیچیده محاسباتی، مانند پردازش تراکنش و ذخیره‌سازی داده‌ها به زنجیره دوم، زنجیره لایه اول پایه را مقیاس‌پذیر می‌کنند. به طور خلاصه، بلاکچین لایه دوم (اینجا آربیتروم) قرارداد هوشمند را اجرا می‌کند و بلاکچین لایه اول (اتریوم) داده‌ها را ذخیره می‌کند.

آربیتروم پردازش تراکنش‌ها و دسته‌بندی آنها را مدیریت می‌کند و تراکم و هزینه را از شبکه اصلی کاهش می‌دهد.پروژه‌های دیفای مختلفی مانند یونی سواپ UniSwap، سوشی سوآپ SushiSwap، آوه Aave، بالانسر Balancer و چین لینک Chainlink از آربیتروم برای ارائه مبادلات کارآمد با کارمزدهای کمتر استفاده می‌کنند.

توکن حاکمیتی و بومی آربیتروم با نماد ARB شناخته می‌شود. دارندگان توکن‌های ARB در سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO) آربیتروم؛ امتیازات حاکمیتی دارند. یعنی در زمینه‌هایی مثل ارتقای پروتکل و تصمیمات مهم دیگر حق رای و مشارکت دارند.

آربیتروم با فناوری آپتیمیستیک رول‌آپ خود، سازگاری بی‌نقص با DApp‌های موجود اتریوم، توان عملیاتی بالای تراکنش‌ها و محیط توسعه انعطاف‌پذیر که از زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف پشتیبانی می‌کند؛ متمایز می‌شود. شبکه اعتبارسنجی غیرمتمرکز آربیتروم، بدون کنترل متمرکز برای ترتیب تراکنش‌ها نیز تعهد پلتفرم به غیرمتمرکزسازی را برجسته می‌کند. پایداری اکوسیستم آربیتروم با مجموعه متنوعی از DApp‌ها، کیف پول‌ها و ابزارها به اثبات می‌رسد و آن را به یک راه‌حل پیشرو برای بهبود عملکرد اتریوم تبدیل می‌کند.

رول آپ خوشبینانه چیست؟

شبکه آربیتروم برای پردازش کارآمد تراکنش‌ها از راه‌حل لایه دوم با استفاده از رول‌آپ‌های بلاکچینی (نوع خوشبینانه Optimistic) استفاده می‌کند. راه‌حل‌های لایه 2 برای تعامل با لایه اول بلاک چین، 4 فریمورک اصلی دارند: رول آپ Roll up، ساید چین Sidechain، پلاسما Plasma و کانال Channel.

رول‌آپ‌ها در واقع مثل یک زنجیره جانبی عمل می‌کنند که بلوک‌ها خارج از زنجیره اصلی تولید کرده و سپس آنها را به زنجیره اصلی انتقال می‌دهند. مزیت این روش این است که بلاکچین دیگر نیازی به تایید تراکنش‌های جداگانه ندارد و می‌تواند یک دسته تراکنش رول شده را مستقیما تأیید کند. دو نوع رول آپ وجود دارد. رول‌آپ‌های دانش صفر (ZK Roll Ups) و رول‌آپ‌های خوش‌بینانه (Optimistic Roll Ups) که کمی کندتر از دانش صفر هستند، اما درعوض امکان استفاده از قراردادهای هوشمند را دارند.

طرز کار شبکه Arbitrum

راه‌حل مقیاس‌پذیری آربیتروم هم از نوع رول‌آپ‌های خوش‌بینانه استفاده می‌کند. آربیتروم یک سایدچین اتریوم است که بسیاری از تراکنش‌ها را با هم ترکیب کرده، ابتدا آنها را روی زنجیره آربیتروم قرار می‌دهد و سپس داده‌های تراکنش را به بلاکچین اتریوم ارسال می‌کند. این فناوری به قراردادهای هوشمند اتریوم اجازه می‌دهد تا با انتقال داده‌ها بین قراردادهای هوشمند روی زنجیره اصلی اتریوم و زنجیره لایه دوم آربیتروم مقیاس‌پذیر شوند. در واقع، پردازش تراکنش‌ها روی لایه دوم انجام می‌شود و نتایج آن روی زنجیره اصلی ثبت می‌گردد.

علت نامگذاری رول‌آپ‌های خوش‌بینانه به این دلیل است که هر اعتبارسنجی می‌تواند یک بلوک رول‌آپ ارسال کرده و صحت بلوک‌های دیگر را تایید کند. رول‌آپ‌های خوش‌بینانه اساسا فرض می‌کنند که تراکنش‌های موجود در رول‌آپ معتبر هستند. برای سرعت بخشیدن به فرآیند، چندین تراکنش به طور همزمان تایید می‌شوند، بنابراین کاربران نیازی به انتظار برای پردازش تراکنش خاصی ندارند.

اکوسیستم آربیتروم دارای ماشین مجازی اختصاصی خود به نام ماشین مجازی آربیتروم (AVM) است. این ماشین مجازی به عنوان محیط اجرایی برای قراردادهای هوشمندی که با سایدچین آربیتروم در تعامل هستند، عمل می‌کند.

آربیتروم با استفاده از قراردادهای هوشمند به مقیاس‌پذیری دست می‌یابد. برخلاف راه‌حل‌های سنتی لایه اول که تراکنش‌ها را مستقیما روی شبکه اصلی اتریوم پردازش می‌کنند، آربیتروم بیشتر محاسبات تراکنش‌ها را به شبکه لایه دوم خود منتقل می‌کند. این باعث تایید سریع‌تر شدن تراکنش‌ها و کاهش هزینه‌ها می‌شود.

توکن ARB

آربیتروم (ARB) توکن حاکمیتی بومی سازگار با ERC-20 برای بلاکچین آربیتروم است.ERC-20 به رایج‌ترین استاندارد توکن مبتنی بر اتریوم اشاره دارد. از ARB برای انتقال ارزش، سرمایه‌گذاری یا برای حق رای در تصمیمات حاکمیتی شبکه استفاده می‌شود. عرضه اولیه راه‌اندازی ARB با نرخ تورم سالیانه 2درصدی، برابر 10 میلیارد توکن است. در مارس 2023، 12.75 درصد از این عرضه کل بین کاربران واجد شرایط و DAO‌ها تقسیم شد. این مقدار تقریبا برابر با 1.275 میلیارد توکن ARB در گردش است.

مزایای شبکه آربیتروم

ببینیم آربیتروم در مقایسه با دیگر راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری لایه دوم، چه مزایایی دارد که توسعه‌دهندگان و کاربران آن را به دیگر L2های اتریوم ترجیح می‌دهند.

سازگاری کامل با اتریوم

ماشین مجازی آربیتروم AVM به طور کامل با ماشین مجازی اتریوم EVMسازگار است. این به این معناست که توسعه‌دهندگان می‌توانند قراردادهای هوشمند خود را برای شبکه اتریوم بنویسند و برنامه‌های خود را با تغییرات حداقلی روی آربیتروم پیاده‌سازی کنند. سازگاری کامل باعث می‌شود که توسعه‌دهندگان بتوانند برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) را به راحتی روی آربیتروم ایجاد کرده و به شبکه اصلی اتریوم منتقل کنند.

 توان عملیاتی بالا

شبکه آربیتروم با توانایی پردازش تراکنش‌های با توان عملیاتی بالا و تاخیر کم طراحی شده است. این ویژگی آن را برای کاربردهای مختلف مانند بازی‌ها، توکن‌های غیرمثلی (NFTها) و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) مناسب می‌سازد. کاربران از تراکنش‌های سریع و کارمزدهای پایین‌تر در هنگام استفاده از برنامه‌های ساخته شده خارج از زنجیره بهره‌مند می‌شوند.

حاکمیت غیرمتمرکز

حاکمیت غیرمتمرکز در آربیتروم بر اساس توکن ARB است. دارندگان توکن آربیتروم اجازه دارند در فرآیندهای تصمیم‌گیری شرکت کرده و در مورد پیشنهادات، تنظیم کارمزدها و سایر تغییرات در پروتکل آربیتروم رای دهند. این حاکمیت جامعه‌محور به تکامل پلتفرم به شکلی دموکراتیک کمک می‌کند.

اکوسیستم پیشرفته

آربیتروم یک اکوسیستم پیشرفته از برنامه‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند پیچیده دارد که به دلیل ماشین مجازی آربیتروم به خوبی توسعه یافته است. این اکوسیستم گسترده، توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا به سرعت و با بهره‌وری بالا DApp‌ها و قراردادهای هوشمند خود را توسعه دهند.

کاهش تراکم شبکه اتریوم

آربیتروم با انتقال بسیاری از پردازش‌های تراکنش‌ها به خارج از زنجیره، تراکم شبکه اصلی اتریوم را کاهش می‌دهد. این کاهش تراکم به بهبود تجربه کاربری کلی شبکه کمک می‌کند و باعث کاهش تاخیر و کارمزدهای بالای تراکنش‌ها در شبکه اصلی اتریوم می‌شود.

امنیت بالا

در مقایسه با سایر رول‌آپ‌ها، آربیتروم از اثبات‌های متعدد برای تایید تراکنش‌ها استفاده می‌کند. این رویکرد باعث می‌شود که تراکنش‌های شبکه با اطمینان بیشتری تایید شوند و ریسک کمتری برای کاربران وجود داشته باشد.

مقایسه اپتیمیسم و آربیتروم

آربیتروم و اپتیمیسم هر دو جز راه‌حل‌های لایه 2 عمومی (دسته دیگری به نام راه‌حل اختصاصی هم داریم) اتریوم هستند.پروژه‌های لایه دوم عمومی دقیقا همان امکانات و امنیتی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند که شبکه اصلی اتریوم تامین می‌کند. تنها تفاوت آنها سرعت بیشتر و هزینه کمتر تراکنش‌ها است.

آربیتروم و اپتیمیسم هر دو رول‌آپ‌های خوش‌بینانه‌ای هستند که بر پیدا کردن بلوک‌های معیوب تمرکز دارند اما فناوری خود را به شیوه‌ای متفاوت پیاده‌سازی می‌کنند. رول‌آپ‌های خوش‌بینانه اپتیمیسم برای امنیت بیشتر به خود زنجیره اتریوم وابسته هستند، در حالی که آربیتروم دارای ماشین مجازی اختصاصی خودش است.

تفاوت مهم دیگر این 2 این است که اپتیمیسم برای سرعت بیشتر از تک پروتکل Fraud Proof (اثبات تقلب) استفاده می‌کند که می‌تواند منجر به جعل آسان‌تر شود. در مقابل آربیتروم برای تایید تراکنش‌ها از اثبات‌های متعددی استفاده می‌کند. این تفاوت باعث می‌شود که تراکنش‌های اپتیمیسم سریع‌تر انجام شوند، اما هزینه‌های بالاتری داشته باشند، در حالی که آربیتروم با وجود زمان بیشتر برای پردازش، تراکنش‌های ارزان‌تری را فراهم می‌کند.

پیش بینی قیمت ارز آربیتروم

جدول زیر از سایت Coincodex پیش‌بینی قیمت آربیتروم تا سال 2030 را بر اساس حرکات تاریخی و اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال قیمت ارز ARB و چرخه‌های هاوینگ BTC ارائه می‌دهد.

جمع‌بندی

بر اساس پارامترهای زیادی آربیتروم را یکی از برترین پروژه‌های کریپتو و بهترین راه‌حل لایه دوم اتریوم می‌دانند. به لطف مقیاس‌پذیری پیشرفته ارائه شده توسط Arbitrum، کاربران می‌توانند دارایی‌های دیجیتال را خیلی سریع‌تر و با هزینه‌های تراکنش کمتر از شبکه لایه 1 (یعنی اتریوم)؛ معامله کنند. درنهایت تصمیم با شماست تا با بررسی دقیق، به دلایل محکمی برای برتری یا عدم برتری توکن این شبکه برای سرمایه‌گذاری نسبت به ETH برسید.