بازار رمزارزها پر از فرصت‌ها و تهدیدهای متنوع است. افراد زیادی با سرمایه‌گذاری روی توکن‌های بی‌نام و نشان ثروتمند شده‌اند و بسیاری هم به خاطر یک بی‌احتیاطی و اشتباه، تمام دارایی خود را از دست داده‌اند. خرید و فروش ارز دیجیتال یا استفاده از پلتفرم‌های رمزارزی نکات و چالش‌های زیادی دارد. متأسفانه به دلیل تحریم‌ها و مشکلات انتقال پول، این چالش‌ها در ایران بیشتر از سایر کشورها است. در نتیجه اگر قصد ورود به این بازار را دارید، باید بتوانید به خوبی امنیت ارز دیجیتال در ایران را تأمین کنید. در بازار کریپتوکارنسی همه چیز با کلیدهای خصوصی و رشته کدها مدیریت می‌شود. ورود و فعالیت ناآگاهانه در چنین اکوسیستمی بسیار خطرناک است. در این مقاله به بررسی راهکارهای تامین امنیت رمزارز می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
آیا ارز دیجیتال امنیت دارد؟
بیش از ۱۰ سال از پیدایش بیت کوین می‌گذرد. شاید بتوان این ارز دیجیتال را یکی از مهم‌ترین موضوعات حوزه اقتصاد و فناوری در قرن ۲۱ دانست. در این مدت افراد زیادی سرمایه‌گذاری روی بیت کوین را آغاز کردند. به مرور رمزارزها و پروژه‌های بلاکچینی متعددی هم توسعه یافته‌اند. حالا بازار رمزارزها یکی از مهم‌ترین و متنوع‌ترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاری بلندمدت و کوتاه‌مدت محسوب می‌شود.
انتقال یا خرید و فروش ارز دیجیتال مانند دیگر دارایی‌ها نیست. در فرآیندهای ذخیره‌سازی و مبادله ارز دیجیتال از کلیدهای خصوصی و عمومی و رشته‌کدها استفاده می‌شود. علاوه بر این بسیاری از پلتفرم‌ها و صرافی‌ها به صورت غیرمتمرکز مدیریت می‌شوند؛ یعنی هیچ نهاد یا فردی بر عملکرد آنها نظارت ندارد و آنها را مدیریت نمی‌کند. در چنین بسترهایی شک و تردیدهای امنیتی زیادی وجود دارد. بارها شاهد هک شدن صرافی‌ها بوده‌ایم. کیف پول‌های زیادی هم به خاطر مسائل گوناگون مورد سرقت قرار گرفته است. تمامی این مسائل، باعث دامن زدن به این پرسش می‌شود که آیا ارز دیجیتال امنیت دارد؟
برخی معتقدند بازار رمزارزها اصلاً امن و مورد اعتماد نیست. با این حال بررسی‌های فنی و دقیق مشخص می‌کند که امنیت ارز دیجیتال در ایران بسیار بیشتر از دارایی‌های دیگری مثل سهام و کالای فیزیکی است. در حقیقت بازار رمزارزها پیچیدگی‌های زیادی دارد اما بستری ناامن محسوب نمی‌شود.
چگونه امنیت ارز دیجیتال را تامین کنیم؟
ارزهای دیجیتال با استفاده از فناوری بلاکچین توسعه یافته‌اند. این فناوری بسیار پیچیده و پیشرفته است. هدف از کار با بلاکچین غیرمتمرکزسازی فرآیندها است. یعنی به جای انسان‌ها، کدها و قراردادهای هوشمند فرآیندها را مدیریت و نهایی کنند تا احتمال سوءاستفاده و کلاهبرداری به صفر نزدیک شود. گرچه بسترهای بلاکچین ممکن است دچار نقص فنی یا باگ باشند اما امنیت بیشتری نسبت به پلتفرم‌های متمرکز دارند.
قبل از هر چیز باید بدانیم که در این بازار راهکاری با عنوان «ایمن‌ترین روش حفاظت» نداریم. حتی اگر تمام نکات امنیت ارز دیجیتال را رعایت کنید، باز هم احتمال بسیار اندکی برای از دست رفتن دارایی وجود دارد. فناوری بلاکچین و بازار رمزارزها هنوز بسیار جوان است و هیچ قوانین و مقررات مشخصی هم برای آن تصویب نشده است. تقریباً اکثر پلتفرم‌ها و رمزارزها تحت نظارت سازمان‌ها و نهادهای قانونی قرار ندارند و اغلب فعالیت‌ها به صورت غیرمتمرکز انجام می‌شود.
برای حفاظت از ارز دیجیتال باید به استانداردهای امنیتی کریپتوکارنسی (CCSS) توجه کرد. این استانداردها باید توسط پلتفرم‌های ارائه‌دهنده خدمات و سرمایه‌گذاران رعایت شود. در زیر برخی از این استانداردها ذکر شده است:
- تولید کلید خصوصی یا عبارت سید (Key/seed generation)
- ایجاد کیف پول (Wallet Creation)
- ذخیره‌سازی کلید خصوصی (Key Storage)
- استفاده از کلید خصوصی (Key Usage)
- سیاست حفاظت از کلید خصوصی (Key Compromise policy)
- خط‌مشی و رویه‌های اعطا/ ابطال صاحب کلید خصوصی (Keyholder Grant/ Revoke Policy and Procedures)
- حسابرسی‌های شخص ثالث (Third-party audits)
- سیاست پاکسازی داده‌ها (Data Sanitization Policy)
- اثبات امانت‌داری (Proof of Reserve)
- حسابرسی ورود به سیستم (Log Audits)
چه خطراتی در کمین رمزارزها است؟
اگر تهدیدات امنیتی در بازار رمزارزها را به خوبی بشناسیم، بهتر می‌توانیم از سرمایه خود محافظت کنیم.
- حملات فیشینگ از طریق ایمیل و درگاه پرداخت
- ذخیره طولانی‌مدت رمزارزها در یک صرافی و عدم پیگیری وضعیت دارایی
- نگهداری تمام دارایی‌ها در یک کیف پول
- استفاده از والت‌های متمرکز
- نفوذ هکرها به وسایل الکترونیکی
- انتشار کلید خصوصی یا عمومی در بسترهای ناامن
نکات امنیت ارز دیجیتال در ایران
برای آنکه امنیت ارز دیجیتال را تأمین کنیم، باید دائماً به استانداردها، تهدیدها و راهکارهای امنیتی توجه کنیم. برخی از این راهکارها عبارتند از:
۱. افزایش آگاهی
اولین و مهم‌ترین راه برای حفاظت از سرمایه‌های دیجیتال، افزایش آگاهی است. باید تا حد امکان اطلاعات خود را در مورد ارزهای دیجیتال، نکات تامین امنیت خرید ارز دیجیتال، حفاظت از دارایی و روش صحیح فروش رمزارز افزایش دهید. صرافی‌ها و پلتفرم‌های بسیاری زیادی برای خرید و فروش توکن‌ها توسعه یافته‌اند. قبل از شروع معاملات و سرمایه‌گذاری باید تحقیقات کاملی برای یافتن امن‌ترین پلتفرم و معتبرترین پروژه‌ها انجام دهید.
۲. از کیف پول‌های امن و معتبر استفاده کنید!
والت یا کیف پول ارز دیجیتال همان گاوصندوق دارایی‌های شما است. پس باید به سراغ امن‌ترین کیف پول بروید. در حال حاضر صدها یا شاید هزاران والت توسعه یافته‌اند. هر والت ویژگی‌های خاص خودش را دارد. قبل از آنکه رمزارزی بخرید، محل نگهداری آن را انتخاب کنید.
۳. از کیف پول‌های سرد و گرم به صورت همزمان استفاده کنید!
کیف پول‌های آفلاین یا سرد امن‌تر از والت‌های آنلاین هستند. بهتر است مقدار کمی از توکن‌های خود را در کیف پول آنلاین ذخیره کنید و بخش عمده دارایی را به والت سرد انتقال دهید. امنیت رمزارز در والت‌های سرد بسیار بیشتر از پلتفرم‌های آنلاین خواهد بود.
۴. هر چه رمز عبور قوی‌تر، بهتر!
رمز عبور کیف پول یا حساب صرافی، کلید گاوصندوق شما است. رمزهای عبور ضعیف به راحتی هک می‌شوند. پس پسوردهای قوی و سختی برای والت‌های خود انتخاب کنید. علاوه بر این از کیبوردهای آنلاین برای وارد کردن رمز عبور استفاده کنید. فعال کردن احراز هویت ورود دو مرحله‌ای هم نقش مهمی در تامین امنیت ارز دیجیتال دارد.
۵. کلیدهای خصوصی را مخفی نگه دارید
برای انتقال ارز دیجیتال از کلیدهای عمومی و خصوصی استفاده می‌شود. کلید خصوصی همانند رمز عبور اهمیت بسیار ویژه‌ای دارد. اگر شخصی به کلید خصوصی شما دست پیدا کند، می‌تواند توکن‌های شما را بازیابی و آن را به والت خودش ارسال کند. کلید عمومی را می‌توان به دیگران اعلام کرد. با این حال این کلید هم می‌تواند سرنخ‌هایی از والت و دارایی‌های شما به هکرها بدهد. پس بهتر است این کلیدها نیز در بسترهای ناامن انتشار داده نشوند.
۶. حملات سایبری را جدی بگیرید!
اصلی‌ترین راه برای سرقت رمزارزها، حملات سایبری است. برای جلوگیری از این حملات، رعایت نکات زیر ضروری است:
- از ذخیره ارز دیجیتال در بسترهای آنلاین تا حد امکان خودداری کنید.
- برای خرید والت سخت‌افزاری از ارز دیجیتال استفاده کنید.
- برای فعالیت در بازار رمزارزها از وای‌فای عمومی استفاده نکنید.
- برنامه‌های نامعتبر و ناامن روی موبایل و سایر وسایل الکترونیکی نصب نکنید.
- حتماً از احراز هویت دو مرحله‌ای برای انجام تراکنش‌ها استفاده کنید.
- از چند کیف پول برای ذخیره و مدیریت رمزارزها بهره بگیرید.
- رمز عبور خود را به صورت دوره‌ای تغییر دهید.
- از نرم‌افزارهای به‌روز شده و آخرین نسخه‌ها استفاده کنید.
- از درگاه‌های بانکی مطمئن و صرافی‌های معتبر برای انتقال رمزارز استفاده کنید.
- تا حد امکان از سرویس‌های تغییر آی‌پی مثل VPN استفاده نکنید.
خلاصه مطلب
گرچه تامین امنیت ارزهای دیجیتال کمی سخت و پیچیده است اما غیرممکن نیست. در بازار رمزارزها خبری از قوانین و مقررات بانکی نیست و بیشترین سهم حفاظت از دارایی مربوط به سرمایه‌گذاران و تریدرها است. اگر اقدامات مربوط به امنیت رمزارز را به خوبی انجام دهید، می‌توانید خیال راحتی از بابت حفاظت از دارایی‌های دیجیتال خود داشته باشید. از طرفی هم شاید یک خطا و بی‌توجهی باعث از دست رفتن تمام سرمایه‌های دیجیتال شما شود.
