آشنایی با ارزهای دیجیتال لایه اول به عنوان مبانی اصلی بازار رمزارز

در بازار ارزهای دیجیتال، لایه اول یا L1ها زیربنای اصلی بسیاری از شبکه‌های بلاک چین شناخته می‌شود. این لایه، شامل بلاک چین‌هایی است که برای تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند نقش زیر ساخت و پایه را دارند. ارزهای دیجیتال لایه اول مانند بیت‌ کوین (BTC) و اتریوم (ETH) با عنوان بهترین ارز لایه اول موجود در بازار ارزهای دیجیتال، با ایجاد بستری امن و غیرمتمرکز، نقش کلیدی در توسعه و پذیرش فناوری بلاک چین ایفا می‌کنند. در این مقاله به معرفی بهترین ارزهای L1 می‌پردازیم.

همچنین بخوانید: 10 توکن برتر لایه 2 کریپتو در سال 2024

ارز دیجیتال لایه اول چیست؟

ارز دیجیتال لایه اول به ارزهایی اطلاق می‌شود که در بلاک چین‌های لایه اول فعالیت می‌کنند. این بلاک چین‌ها به طور مستقل عمل می‌کنند و برای تایید تراکنش‌ها و حمایت از شبکه خود، نیازی به استفاده از شبکه‌های دیگر ندارند. برای مثال، ارز اتریوم به عنوان ارز بومی بلاک چین اتریوم شناخته می‌شود. در این شبکه‌ها، تراکنش‌ها به صورت غیرمتمرکز و امن، تایید و انجام می‌شوند و کارمزدهای مربوط به تراکنش‌ها از طریق ارزهای دیجیتال پرداخت می‌شود.
بلاک چین‌های لایه اول عموما با هدف فراهم کردن عملکردهای پایه‌ای همچون تایید تراکنش‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند طراحی می‌شوند. با این حال، یکی از چالش‌های اصلی این بلاک چین‌ها، مقیاس ‌پذیری است. هنگامی که تعداد کاربران شبکه افزایش می‌یابد، محدودیت‌های زیرساختی باعث ایجاد ازدحام در شبکه می‌شود که در نتیجه، زمان پردازش تراکنش‌ها کاهش می‌یابد و تاخیر در انجام تراکنش‌ها ایجاد می‌شود. این مشکل به ویژه در شبکه‌هایی که با افزایش محبوبیت مواجه می‌شوند، نمایان‌تر می‌شود.
برای مقابله با مشکل مقیاس ‌پذیری، پروتکل‌های لایه دوم بر روی بلاک چین‌های لایه اول ساخته می‌شوند. این پروتکل‌ها بدون تغییر در امنیت و مکانیزم اجماع شبکه لایه اول، بهبودهایی را در مقیاس ‌پذیری و سرعت تراکنش‌ها فراهم می‌کنند.

مقیاس پذیری، چالش اصلی بلاک چین‌های لایه اول

ارزهای لایه اول چه کاربردی دارند؟

ارز دیجیتال لایه اول در تامین امنیت و پایداری شبکه‌های بلاک چینی، نقش اساسی ایفا می‌کنند. این ارزها ابزار اصلی برای پرداخت کارمزدهای تراکنش‌ها در شبکه‌های لایه اول هستند. کاربران و توسعه‌دهندگان برای استفاده از این شبکه‌ها، اجرای قراردادهای هوشمند و انتقال دارایی‌ها، باید هزینه‌هایی را در قالب این ارزهای بومی پرداخت کنند. به عنوان مثال، کاربران با خرید بیت کوین و خرید اتریوم، برای پرداخت هزینه‌های گس (Gas Fees) و کارمزد تراکنش استفاده می‌کنند که به تایید و اجرای تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند کمک می‌کند.
علاوه بر این، ارزهای لایه اول به عنوان وسیله‌ای برای حفظ امنیت شبکه از طریق مکانیزم‌های اجماعی مانند اثبات کار (PoW) یا اثبات سهام (PoS) به کار می‌روند. در این فرآیندها، کاربران با استفاده از ارزهای بومی شبکه، به عنوان نود (گره) در تایید تراکنش‌ها مشارکت می‌کنند و در ازای آن پاداش دریافت می‌کنند. این سازوکارها تضمین می‌کنند که شبکه به صورت غیرمتمرکز و امن باقی بماند و هیچ نهاد یا فردی نتواند کنترل کامل شبکه را به دست گیرد.

اثبات کار، مکانیزم اجماع بیت کوین به عنوان ارز لایه اول

ویژگی های ارزهای لایه اول

ارزهای دیجیتال لایه اول دارای ویژگی‌های کلیدی هستند که عملکرد و امنیت شبکه‌های بلاک چین را تضمین می‌کنند. در ادامه به بررسی این ویژگی‌ها می‌پردازیم.
⦁ تولید بلوک (Block production): در بلاک چین‌های لایه اول، بلوک‌ها توسط ماینرها یا اعتبارسنج‌ها تولید می‌شوند. این افراد با انجام محاسبات پیچیده، تراکنش‌ها را تایید کرده و به زنجیره بلاک‌ها اضافه می‌کنند.
⦁ نهایی شدن تراکنش‌ها (Transaction finality): یکی از ویژگی‌های حیاتی ارزهای لایه اول، نهایی شدن تراکنش‌ها است. زمانی که تراکنشی بر روی بلاک چین ثبت می‌شود، تغییرناپذیر و غیرقابل بازگشت است.
⦁ امنیت (Security): امنیت شبکه لایه اول بسیار حیاتی است و بر اساس مکانیزم اجماع، مانند اثبات کار (PoW) یا اثبات سهام (PoS) تعریف می‌شود. این مکانیزم‌ها تضمین می‌کنند که تراکنش‌ها به درستی تایید و شبکه در برابر حملات و دستکاری‌ها مقاوم باشد.

بهترین ارزهای لایه اول کدامند؟

ارزهای دیجیتال لایه اول، زیرساخت اصلی بلاک چین‌ها هستند و هر کدام ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاص خود را دارند. از بیت‌ کوین که اولین و معروف‌ترین ارز دیجیتال است گرفته تا اتریوم که پلتفرمی برای قراردادهای هوشمند است؛ هر کدام از این شبکه‌ها با مکانیزم‌ها و پروتکل‌های مختلف خود نقش اساسی در توسعه اکوسیستم بلاکچین دارند. در ادامه به معرفی بهترین ارز لایه اول موجود در بازار رمز ارز می‌پردازیم.

بیت‌کوین (Bitcoin – BTC)

بیت‌کوین معروف‌ترین پروژه لایه اول و اولین ارز دیجیتال جهان است که با استفاده از مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) فعالیت می‌کند. بیت‌کوین نسبت به سایر شبکه‌های جدید، از سرعت پایینی برخوردار است. برای رفع این مشکل، پروژه‌های لایه دوم (L2) مانند شبکه لایتنینگ (Lightning Network) و شبکه لیکوئید (Liquid Network) روی بلاک چین بیت‌کوین توسعه یافته‌اند که به طور قابل توجهی عملکرد تراکنش‌ها را افزایش می‌دهند.
شبکه لایتنینگ، به عنوان یکی از پروژه‌های لایه دوم، توانایی پردازش تا ۱ میلیون تراکنش در ثانیه را دارد، که نشان‌دهنده پتانسیل بالای استفاده از پروتکل‌های لایه دوم بر روی بیت‌کوین است. این امر نه تنها مقیاس ‌پذیری را بهبود می‌بخشد بلکه بیت‌کوین را برای استفاده روزمره مناسب‌تر می‌کند.

اتریوم (Ethereum – ETH)

اتریوم دومین ارز دیجیتال محبوب پس از بیت‌ کوین و اولین پلتفرم قرارداد هوشمند است. این شبکه به کمک ماشین مجازی اتریوم (EVM)، بستری برای توسعه‌دهندگان فراهم کرده است تا برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) و قراردادهای هوشمند را پیاده‌سازی کنند. اتریوم به دلیل قابلیت تطبیق‌ پذیری، تمرکز زدایی و اکوسیستم قدرتمند خود، مورد توجه بسیاری از پروژه‌های جدید در دنیای بلاک چین قرار گرفته است. همچنین پروژه‌های متعددی نیز از مبانی اتریوم شکل گرفته است. در حال حاضر سرمایه‌گذاران بسیاری به خرید اتریوم کلاسیک به عنوان یکی از پروژه‌های مشتق شده از اتریوم، می‌پردازند.
با وجود محبوبیت بالای اتریوم، مشکل مقیاس ‌پذیری و هزینه‌های بالای کارمزد تراکنش‌ها باعث شده تا پروتکل‌های لایه دوم مانند پالیگان (MATIC)، OMG Network و Skale برای بهبود کارایی شبکه معرفی شوند. این پروتکل‌ها با کاهش هزینه‌ و افزایش سرعت تراکنش‌ها، تجربه کاربری بهتری را برای توسعه‌دهندگان و کاربران فراهم می‌کنند و به اتریوم کمک می‌کنند تا جایگاه خود را به عنوان یکی از بهترین بلاک چین‌های لایه اول حفظ کند.

اتریوم، بلاک چین لایه اول محبوب بازار رمز ارزها

سولانا (Solana – SOL)

سولانا نسخه‌ی سریع‌تر اتریوم است و از مکانیزم منحصربه‌فردی به نام اثبات تاریخ (Proof-of-History) استفاده می‌کند. این مکانیزم برای بهبود کارایی و سرعت بلاک چین، از تمبرهای زمانی (timestamps) استفاده می‌کند، که باعث شده سولانا به یکی از سریع‌ترین و کارآمدترین بلاک چین‌های موجود تبدیل شود. سولانا در واقع یک پلتفرم قرارداد هوشمند برای توسعه‌دهندگان است و به دلیل عملکرد بالای خود، توانست به سرعت رشد کند.
سولانا مشکلات مقیاس ‌پذیری اتریوم و بیت‌ کوین را هدف قرار داده و با بهبود تکنولوژی‌های موجود، جایگاه خود را در بازار رمز ارزها به دست آورده است. علاوه بر این موضوع، این بلاک چین توانست با جذب پروژه‌های متنوع و کاربردی، نقش کلیدی در اکوسیستم ارزهای دیجیتال ایفا کند و خرید سولانا را به یکی از انتخاب‌های اصلی سرمایه‌گذاران تبدیل کند.

کاردانو (Cardano – ADA)

کاردانو با استفاده از مکانیزم اجماع ریاضی و معماری چندلایه، خود را به عنوان یک بلاک چین منحصر به فرد معرفی کرده است. طراحی این شبکه توسط متخصصین برجسته‌ای در زمینه رمزنگاری و مهندسی انجام شده است و همین امر به کاردانو اعتبار علمی بالایی بخشیده است. کاردانو علاوه بر استفاده به عنوان وسیله‌ای برای انتقال ارزش، پلتفرم قراردادهای هوشمند خود را نیز با ارز بومی ADA قدرت می‌بخشد و در توسعه پروژه‌های غیرمتمرکز نقشی اساسی ایفا می‌کند.
یکی از ویژگی‌های مهم کاردانو، تمرکز بر مقیاس ‌پذیری و امنیت از طریق معماری چندلایه آن است. این شبکه با ترکیب دانش علمی و تکنولوژی مدرن، به دنبال حل مشکلات رایج در بلاک چین‌های لایه اول است و به همین دلیل توانست توجه بسیاری از توسعه‌دهندگان و کاربران را جلب کند.

تون‌کوین (TON)

تون‌کوین، ارز بومی شبکه Open Network، یکی از پروژه‌های منحصر به ‌فرد در دنیای بلاک چین است. این شبکه یک بلاک چین لایه اول است که با هدف قرار دادن تمرکز زدایی و توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز ایجاد شده است.
تون ‌کوین به خوبی با اپلیکیشن پیام‌رسان تلگرام یکپارچه شده و این یکپارچگی، استفاده از آن را برای کاربران ساده‌تر کرده است و به همین جهت، کاربران بسیاری به خرید تون کوین می‌پردازند. همچنین، توسعه‌دهندگان می‌توانند از این بستر برای ایجاد ارزها و برنامه‌های غیرمتمرکز خود استفاده کنند، که این امر به تقویت اکوسیستم شبکه Open Network کمک کرده است.

جمع‌بندی

ارزهای دیجیتال لایه اول به عنوان ستون فقرات اکوسیستم بلاک چین، نقش کلیدی در شکل‌گیری و توسعه بازار رمز ارزها دارند. این ارزها نه تنها زیرساخت‌های اصلی برای پردازش و تأیید تراکنش‌ها را فراهم می‌کنند، بلکه امنیت و اعتماد را نیز تضمین می‌نمایند. از بیت ‌کوین و اتریوم که هر کدام به نوبه خود مسیر جدیدی را در دنیای دیجیتال ایجاد کرده‌اند، تا پروژه‌های نوآورانه‌ای مانند سولانا و کاردانو، هر یک با استفاده از تکنولوژی‌های منحصر به فرد خود، به توسعه مقیاس ‌پذیری و کارایی بلاک چین کمک می‌کنند. درک و شناخت این ارزها، گامی ضروری برای ورود و مشارکت در آینده مالی و فناوری غیرمتمرکز است.

سوالات متداول

ارزهای دیجیتال لایه اول چه هستند؟ ارزهای دیجیتال لایه اول، ارزهای بومی شبکه‌های بلاک چین هستند که به طور مستقل عمل کرده و امنیت و پردازش تراکنش‌ها را فراهم می‌کنند.
چرا بلاک چین‌های لایه اول نیاز به پروتکل‌های لایه دوم دارند؟ برای حل مشکلات مقیاس‌پذیری و افزایش سرعت تراکنش‌ها، بلاک چین‌های لایه اول از پروتکل‌های لایه دوم استفاده می‌کنند.
چه تفاوتی بین بیت ‌کوین و اتریوم به عنوان دو ارز لایه اول وجود دارد؟ ارز دیجیتال بیت ‌کوین برای ذخیره ارزش و انتقال وجه طراحی شده، در حالی که اتریوم به عنوان پلتفرمی برای قراردادهای هوشمند و توسعه dAppها شناخته می‌شود.