فهرست مطالب
بلاک چینهای جدید به طور مرتب در فضای DeFi ظاهر میشوند و همه را به این فکر میاندازد که آیا یک پلتفرم جدید میتواند بهتر از اتریوم عمل کنند. یکی از این پلتفرمهای نسبتا جدید، پالیگان است که با سرعتی تصاعدی در حال رشد میباشد. این پلتفرم بیش از 8000 تیم فعال ماهانه دارد که 65 درصد آنها به طور انحصاری روی پلتفرم ادغام شدهاند، در حالی که این رقم در مورد اتریوم 35 درصد است. اما اگر در مقایسه پالیگان و اتریوم، به ارزش کل قفل شده (TVL) بپردازیم، اتریوم همچنان در این مورد پیشتاز است. با این حال، ما نمیتوانیم این واقعیت را نادیده بگیریم که پالیگان یکی از بهترین گزینهها برای رقابت با اتریوم است.
مختصری درباره اتریوم
پیش از مقایسه پالیگان و اتریوم، باید با هر یک از این پلتفرمها آشنا شوید. اتریوم که در سال 2013 معرفی شد، یکی از قدیمیترین و شناختهشدهترین پلتفرمهای بلاک چین است. در حال حاضر، این پلتفرم به لطف اکوسیستم منبع باز خود که در آن، هر کسی میتواند محصولات مبتنی بر بلاک چین را توسعه دهد و در نتیجه، به رشد اکوسیستم کمک کند، حدود 3000 dApps دارد.
فارغ از مزایا و محدودیتهای اتریوم، بسیاری از علاقهمندان به DeFi به این پلتفرم روی میآورند. زیرا به آنها اجازه میدهد فقط با استفاده از یک کیف پول به dApp های هر اکوسیستمی دسترسی داشته باشند. در نتیجه، میتوانند بدون نیاز به افزودن اطلاعات شخصی، پول را ارسال یا دریافت کنند و حتی قرض بدهند. همچنین توسعهدهندگان اتریوم را به لطف زبان برنامهنویسی خود (Solidity) که بر روی بلاکچین اجرا میشود و امکان ساخت برنامههای کاربردی توزیع شده را فراهم میکند، ترجیح میدهند. البته توسعهدهندگان برای توسعه dApps در شبکه اتریوم، نیازی به یادگیری Solidity ندارند و میتوانند این کار را با استفاده از جاوا اسکریپت یا سایر زبانهای محبوب انجام دهند.
همه این موارد باعث میشوند ETH دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان باشد. با وجود محبوبیت خاصی که اتریوم دارد، این پلتفرم دارای معایبی قابل توجه است که شامل پردازش آهسته تراکنشها و کارمزدهای بالا است که توسط مکانیسم اجماع اثبات کار (PoW) تعیین میشوند. پیشبینی میشود که این چالشها با معرفی اتریوم 2.0 برطرف شوند، زیرا خود آن از زنجیره Beacon و معماری همراه آن نیز از زنجیرههای خرد استفاده میکنند. با این حال، اغلب فعالین این حوزه بر این باور هستند که عرضه کامل اتریوم 2.0 حداقل تا سال 2023 طول میکشد، البته این خوشبینانهترین تخمین است.
با پالیگان آشنا شوید
پالیگان (Polygon) یک سیستم مقیاسپذیر غیرمتمرکز است که به طور خاص برای شبکه اتریوم طراحی شده است. این سیستم به توسعهدهندگان امکانی میدهد که قراردادهای هوشمند سازگار با اتریوم را متصل کنند و dApp های مقیاسپذیر با کارمزد تراکنش کم ایجاد کنند.
پالیگان اولین بار با نام Matic Network به دنیا معرفی شد و در سال 2021، نام آن تغییر پیدا کرد. به بیان ساده، این پلتفرم یک راهحل لایه 2 برای اتریوم است و قابلیت هماهنگی با زیرساختهای آن را دارد. در واقع، پالیگان با چالشهای اصلی اتریوم (یعنی تراکنشهای کند و هزینههای گزاف) مقابله میکند. اما شاید بپرسید:«Polygon چگونه کار میکند؟». در پاسخ به این سوال، باید بگوییم که این پلتفرم مانند هر بلاکچین دیگر مبتنی بر PoS عمل میکند و زیرساخت، توکن، شیوههای اعتبارسنجی و dApp های بومی خود را دارد. اما در مقایسه پالیگان و اتریوم، به یک نکته جالب بر میخوریم، آن هم این است که تراکنشهای پالیگان در نهایت بر روی زنجیره اصلی اتریوم تسویه میشوند.
پالیگان چه مزایا و محدودیتهایی دارد؟
در پالیگان، سازگاری EVM به توسعهدهندگان اتریوم اجازه میدهد تا dApps را با چند کلیک راهاندازی کنند و در عین حال، از تراکنشهای سریعتر و ارزانتر بهرهمند شوند. از سوی دیگر، قابلیت هماهنگی که در این پلتفرم وجود دارد، آن را منحصربهفرد کرده است. به این معنی که چندین پروتکل متقابل زنجیرهای میتوانند اطلاعات را بین پالیگان و زنجیرههای دیگر تبادل کنند. از دیگر مزایای این پلتفرم میتوان به سازگاری با محیط زیست اشاره کرد. زیرا بر اساس الگوریتم اجماع PoS، 99.99٪ انرژی کمتری در مقایسه با PoW نیاز دارد.
بنابراین، نتیجه اصلی مقایسه پالیگان و اتریوم، این است که پالیگان فضایی فراهم کرده است که از ویژگیهای اتریوم بدون رنج بردن از محدودیتهای آن استفاده کنید. جای تعجب نیست که در حال حاضر، پالیگان حدود 20 هزار dApp در شبکه خود دارد که در مقایسه با اکتبر 2021، 500 درصد افزایش داشته است. اما با وجود مزایای متعدد نسبت به اتریوم، پالیگان محدودیتهایی نیز دارد. برای مثال، پشتیبانی فروش محدودی دارد، زیرا حراجها در حال حاضر توسط پلتفرم پشتیبانی نمیشوند. همچنین تراکنشهای روی Polygon در مقایسه با اتریوم از امنیت کمتری برخوردار هستند.
مقایسه پالیگان و اتریوم؛ کدامیک موفقتر خواهد بود؟
هر دو پلتفرم پالیگان و اتریوم، راهحلهای محبوبی برای توسعه برنامههای غیرمتمرکز هستند و مزایا و معایب خود را دارند. اولین تفاوت پالیگان و اتریوم در معماری است. همه ما میدانیم که معماری وضعیت شبکه بلاکچین را تعریف میکند. بنابراین، یکی از فاکتورهای اصلی است که باید در انتخاب پلتفرم مورد توجه قرار گیرد.
اتریوم از معماری Stateful استفاده میکند، به این معنی که تمام تراکنشهای روی پلتفرم انجام میشوند و هنگامی که یک تراکنش جدید انجام میگیرد، کل شبکه باید بهروز شود تا تراکنش اخیر را منعکس کند. تصور کنید مقداری ارز را از طریق پلتفرم اتریوم برای یک گیرنده ارسال میکنید. برای تکمیل تراکنش، شبکه ماینرها باید سوابق را بهروز کنند، به همین دلیل است که روند تراکنش در این پلتفرم در مقایسه با برخی شبکههای دیگر، بسیار کندتر است.
در مقابل، پالیگان یک سیستم اقتصادی بدون مرز را ارائه میدهد و مانند یک بلاکچین PoS عمل میکند. جالب است بدانید که پالیگان نیز دارای واحد پول خود با عنوان «ماتیک» است که برای مبادلات استفاده میشود. در واقع، معماری این پلتفرم دارای لایههای متفاوت است که عبارتند از:
- لایه اتریوم که قرارداد هوشمند مبتنی بر اتریوم است و متمرکز بر سرمایهگذاری، نهایی کردن تراکنشها و … بین پالیگان و اتریوم میباشد
- لایه امنیتی که بررسی دورهای اعتبار هر زنجیره را با پرداخت هزینه ارائه میدهد و امنیت بیشتری را برای زنجیرهها فراهم میکند
- شبکه Polygon که به عنوان اکوسیستم شبکههایی که متمرکز بر اجماع محلی و ساخت بلوکهای هستند، عمل میکند
- لایه اجرا که EVM پلتفرم را پیادهسازی کرده و قراردادهای هوشمند را اجرا میکند
مقایسه پالیگان و اتریوم از نظر الگوریتم اجماع
تفاوت مهم دیگر بین پالیگان و اتریوم در الگوریتم اجماع است. در حال حاضر، اتریوم بر اساس اجماع PoW کار میکند که به قدرت پردازش بالایی نیاز دارد و دلیل اصلی تراکنشهای کند و پرهزینه اتریوم است. اما علیرغم آنکه فرآیند پردازش آن بر عملکرد پلتفرم تاثیر میگذارد، امنیت را افزایش میدهد. البته اتریوم در حال انتقال به PoS است تا محدودیتهای پلتفرم را برطرف کند.
پالیگان از اجماع PoS استفاده میکند که عملکرد بهتری را در مقایسه با PoW دارد و یک لایه امنیتی برای بلاکچینهایی که در Polygon راهاندازی میشوند، فراهم میکند. همچنین، پالیگان به طیف وسیعی از فناوریها متکی است که همین ویژگی به این پلتفرم اجازه میدهد مقیاسپذیری را بالا ببرد و هزینهها را کاهش دهد.
پالیگان از یک فناوری مقیاسپذیری لایه دو به نام Plasma استفاده میکند که یکی از عواملی اصلی پذیرش انبوه این پلتفرم است. این فناوری بر روی پلهایی متکی است تا جریان داراییها را بین زنجیرهها منتقل کنند. زنجیرههای پالیگان پلاسما چارچوبی را برای توسعه برنامههای غیرمتمرکز تشکیل میدهند و در عین حال، بار تراکنشها را بر روی بلاکچین اصلی کاهش میدهند تا کاربران از تراکنشهای سریعتر و ارزانتر بهرهمند شوند.
مقایسه اکوسیستم و پروژههای کلیدی پالیگان و اتریوم
در حال حاضر، اتریوم یکی از بزرگترین اکوسیستمها را دارد که پروژههای متعددی در صحنه DeFi از جمله یونی سواپ ، کامپاند، اوسیس نتورک و آوه در آن وجود دارند. همچنین این پلتفرم یکی از پلتفرمهای برتر برای پروژههای مبتنی بر NFT مانند OpenSea، Rarible و آدیوس است. اتریوم یک انتخاب برتر برای توسعه بازی نیز میباشد (با Axie Infinity و Dark Forest) و برای توسعه metaverse (با Decentraland و Cryptovoxels) یک گزینه ویژه بهشمار میرود.
با تمرکز بر روی تعداد dApp های ایجاد شده در هر دو پلتفرم، پالیگان به طور قابل توجهی بهتر از اتریوم عمل کرده است. محبوبترین برنامههای DeFi در Polygon عبارتند از Curve finance، SuchiSwap، QuickSwap، Sorbet Finance و AAVE. همچنین این پلتفرم خانه DAO های متعددی از جمله Blockonomist، El Dorado، BlobDAO و Idavoll است.
بررسی عدم تمرکز در پالیگان و اتریوم
همانطور که میدانید، در یک بلاکچین غیرمتمرکز، تمام اطلاعات در گرهها یا اعتبارسنجیها، که در نقاط مختلف جهان قرار دارند، ثبت میشوند. در حال حاضر، تقریبا تمام پلتفرمهای بلاک چین ادعا میکنند که غیرمتمرکز هستند. اما چگونه می توانیم این مورد را بسنجیم؟ یکی از راههای سنجش عدم تمرکز، استفاده از ضریب ناکاموتو است.
ضریب ناکاموتو معیاری است که تعداد شرکتکنندههایی را نشان میدهد که باید با هم مشارکت کنند تا عملکرد هر بلاکچین را کاهش دهند. در عمل، هر چه تعداد گرههای بلاکچین بیشتر باشد، غیرمتمرکزتر خواهد بود.
با توجه به ضریب ناکاموتو، پالیگان دارای 100 اعتبارسنجی و ضریب 2 است. ضریب ناکاموتو دادهای را برای اتریوم ارائه نمیدهد و توضیح میدهد که به دلیل اندازه بزرگ شبکه آن، تعداد کل اعتبارسنجیها نامشخص است. با این حال، ویتالیک بوترین، بنیانگذار اتریوم، این اندیکاتور را در سال 2020 اندازهگیری کرد و به ضریب بین 25 تا 35 رسید. این برآورد بر اساس این واقعیت بود که اتریوم در آن زمان 7400 گره داشت. بنابراین، اگر بخواهیم در مقایسه پالیگان و اتریوم امتیاز دهیم، قطعا این مورد را به عنوان یک برتری برای اتریوم میدانیم.
تفاوتهای اتریوم و پالیگان در مقیاسپذیری و کارمزد تراکنش
هنگام انتخاب پلتفرم برای پروژههای dApps، باید به فاکتور مقیاسپذیری توجه کنید. در حال حاضر، اتریوم بین 13 تا 15 TPS پردازش میکند که نسبت به بسیاری از رقبای خود رقم کمتری است. اما پیشبینی میشود در اتریوم 2.0، 100 هزار TPS ساماندهی شوند. اما باید منتظر بمانیم و ببینیم آیا توسعهدهندگان اتریوم به قول خود عمل میکنند یا خیر. در سوی دیگر، پالیگان میتواند 65000 TPS را پردازش کند. بنابراین، مقیاسپذیری و سرعت تراکنش بهتری را تضمین میکند.
وقتی صحبت از کارمزد پالیگان در مقابل کارمزد اتریوم به میان میآید، این شاخص بسیار متغیر است و میتواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. در حال حاضر، میانگین کارمزد تراکنش در اتریوم بیش از 6 دلار است، اما بسته به ازدحام شبکه میتواند به دهها یا حتی صدها دلار برسد. پالیگان کارمزد بسیار کمی دارد، کمتر از 0.01 دلار.
آیا میتوان پالیگان را رقیبی جدی برای اتریوم دانست؟
هنگامی که یک بلاکچین جدید عملکردی چشمگیر را از خود نشان میدهد، این سوال در ذهن کاربران بهوجود میآید که آیا میتواند با اتریوم رقابت کند یا خیر. با این حال، وقتی صحبت از پالیگان میشود، نمیتوان آن را به عنوان رقیب اتریوم در نظر گرفت. زیرا این پلتفرم در واقع به اتریوم متکی است (و بالعکس). در واقع، پالیگان بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شده است و هدف آن ارائه زیرساختی است که با اطمینان از افزایش کارایی و مقیاسپذیری منجر به پذیرش انبوه اتریوم شود. به طور خلاصه، Polygon اتریوم را بهبود میبخشد، که منجر به استفاده بیشتر افراد از پلتفرم با سابقه اتریوم میشود.
آیا اتریوم 2.0 نیاز به پالیگان را برطرف میکند؟
اتریوم 2.0 ارتقای بزرگی است که در حال حاضر، فعالان حوزه ارزهای دیجیتال منتظر آن هستند، زیرا وعده افزایش سرعت شبکه و کاهش هزینههای تراکنش را میدهد. در نتیجه، سؤالات بسیاری وجود دارد در مورد اینکه آیا پلتفرمهای لایه 2 مانند پالیگان همچنان پس از رونمایی اتریوم 2.0 ضروری خواهند بود یا خیر.
خوشبختانه راهحلهای لایه 2 مانند پالیگان همچنان پشتیبانی میشوند. زیرا ابزار زنجیره اتریوم را بهبود میبخشند. علاوه بر این، ممکن است با ظهور برنامههای غیرمتمرکز بیشتر، اتریوم 2.0 با محدودیتهای مقیاسپذیری مواجه شود و این اتفاق منجر به افزایش هزینهها میشود.
سخن آخر
با وجود چالشها و محدودیتهای مرتبط با اتریوم، این پلتفرم همچنان بازار را رهبری میکند. اتریوم در حال حاضر دومین بلاکچین محبوب پس از بیت کوین است و این مساله نشان میدهد که بسیاری از سرمایهگذاران و توسعهدهندگان از این پلتفرم حمایت کرده و به رشد آن کمک میکنند. با پیشرفت شبکه اتریوم، پالیگان نیز به سرعت در حال رشد است و در حال حاضر، علاوه بر انبوهی از برنامههای غیرمتمرکز، 1.6 میلیارد تراکنش را پردازش کرده است. از این رو، این پلتفرم پتانسیل خوبی برای سرمایهگذاری دارد. همچنین قابلیت استفاده چندگانه، توسعه مواردی در بستر NFT و اجرای راهحلهای DeFi را ارائه میدهد.