شناخت الگوها و کاربردهای آن‌ها نقشی حیاتی در تحلیل تکنیکال انواع بازارهای مالی دارد. تفاوتی ندارد در حال سرمایه‌گذاری یا ترید در بازار فارکس، طلا یا ارز دیجیتال هستید، الگوها به شما کمک می‌کنند تا بهترین زمان‌های ورود به معامله و خروج از آن را حدس بزنید. از بین الگوهای تحلیل تکنیکال، دو الگوی پرچم و مثلث، الگوهایی پرکاربرد با شباهت ظاهری اما تفاوت ساختاری و نیز تفاوت در شیوه تعیین زمان خرید و فروش هستند. در این مطلب با تفاوت های الگوی پرچم و مثلث آشنا می‌شویم. (برای بررسی قیمت لحظه ای ارزهای دیجیتال می‌توانید از جدول قیمت راستین که به صورت مستمر آپدیت می‌شود، استفاده کنید)
پرچم و مثلث؛ از الگوهای ادامه‌دهنده روند
یک الگوی ادامه‌دار یا ادامه‌دهنده روند (Continuation Pattern) در هر بازار مالی که باشد، نشان‌دهنده این است که قیمت دارایی مورد نظر در آن بازار در زمان ایجاد شکل الگو، در همان جهت به حرکت خود ادامه می‌دهد. الگوهای مثلث و پرچم از جمله این الگوها هستند و در واقع این مهمترین شباهت میان این دو الگوی مشهور است.
برخی از ویژگی‌های مشترک الگوهای ادامه‌دهنده روند عبارتند از:
- یک الگوی ادامه‌دهنده روند گرایشی جزئی را برای ادامه روند قیمت در همان جهت پس از ایجاد کامل الگو نشان می‌دهد
- الگوهای ادامه‌دهنده روند همیشه منجر به ادامه روند نمی‌شوند و بسیاری از آن‌ها در ادامه، بازگشت را نشان می‌دهند
- تحلیل‌گران از این الگوهای به‌عنوان سیگنال‌هایی مبنی بر ادامه روند قیمت استفاده می‌کنند
تفاوت های الگوی پرچم و مثلث در تعریف
قبل از هر چیز باید توجه داشته باشیم که الگوهای پرچم، خود به دو گروه الگوی پرچم (Flag) و الگوی پرچم سه‌گوش (Pennat) تقسیم می‌شوند. شباهت ظاهری بین الگوی پرچم و مثلث تنها مربوط به الگوی پرچم سه‌گوش و الگوی مثلث است، زیرا الگوی پرچم (Flag) حالتی شبیه به مستطیل یا کانالی برای نوسانات دارد. همچنین توجه داشته باشید که تمرکز ما در این مطلب بر الگوی پرچم (Flag) است. در ادامه با تعریف این الگوها آشنا می‌شویم.
الگوی مثلث چیست؟
الگوی مثلث یکی از الگوهای کلاسیک در تحلیل فنی بازارهای مالی است. این الگو معمولا ادامه روند را پیش‌بینی می‌کند اما در برخی شرایط خاص نیز می‌تواند نشانه‌ای برای احتمال بازگشت روند باشد.
هر الگوی مثلث دارای یک خط زیرین با عنوان خط حمایت است و شامل نقاطی است که در آن قدرت خریداران بیشتر است. خط رویی مثلث نیز خط مقاومت است که در آن فروشندگان از قدرت بیشتری برخوردار هستند.
الگوی پرچم چیست؟
الگوی پرچم از الگوهای کلاسیک دیگر در روش تحلیل تکنیکال است. این الگو زمانی ایجاد می‌شود که در یک بازه زمانی، نوسانات قیمت، خلاف جهت روند در بازه زمانی طولانی‌مدت حرکت می‌کنند. برای مثال ممکن است وقتی روند در بازه طولانی‌مدت، صعودی باشد، در محدوده الگوی پرچم، روند حالت نزولی داشته باشد. الگوی پرچم نیز مانند الگوی مثلث دارای دو خط حمایت و مقاومت است.
تفاوت های الگوی پرچم و مثلث در بیان شرایط بازار
هر دو الگوی پرچم و مثلث به‌نوعی حال‌وهوای حاکم بر بازار را در بازه زمانی شکل‌گیری خود بیان می‌کنند. الگوی مثلث این کار را با استفاده از مفاهیم حمایت، مقاومت و شکست قیمت انجام می‌دهد. به‌طور کلی، زمانی که قیمت‌‌ها، تحرکات قابل توجهی در نمودار دارند، یک دوره استراحت را پشت سر می‌گذارند. این دوره معمولا شکل یک «مثلث» را تشکیل می‌دهد.
الگوی پرچم نشان‌دهنده نوعی کشمکش بین خریداران و فروشندگان و عدم اطمینان در بازار در مورد قیمت یک دارایی است. وقتی تایم فریم و شکل الگوی پرچم به پایان می‌رسد، مشخص است که فعالان بازار تصمیم خود را گرفته‌اند و احتمال ایجاد تحرکات شدید قیمت وجود دارد.
تفاوت های الگوی پرچم و مثلث از نظر اجزا
الگوی پرچم از دو جزء اصلی تشکیل شده است که عبارتند از: بدنه پرچم و میله پرچم. میله پرچم شامل دورانی طولانی از نوسانات با روند مشخص است. بدنه پرچم اما تغییری در نحوه روند طولانی‌مدت را نشان می‌دهد و مانند کانالی است که در آن نوسانات روی داده‌اند. از سوی دیگر می‌توانیم این کانال مانند یک مستطیل نیز در ذهن تصور کنیم. الگوی مثلث اما حالت متفاوتی دارد و در ادامه روند الگو، خطوط حمایت و مقاومت به هم نزدیک می‌شوند و شکل مثلث را می‌سازند.
بررسی تفاوت شرایط شکل‌گیری الگوهای پرچم و مثلث
برای استفاده از الگوی مثلث در خرید و فروش دارایی‌ها در بازارهای مالی، باید به دنبال الگویی در نمودار بگردید که شکل آن شما را به یاد یک مثلث می‌اندازد. برای مثال زمانی که نمودار قیمت در امتداد خود به سمت بالا می‌رود و همچنین اسپرد قیمت در حال کمتر شدن است و در یک جهت حرکت می‌کند.
این حالت در ادامه خود باعث می‌شود که دو ضلع بالا و پایین مثلث در یک نقطه به هم برسند و یک سیگنال معاملاتی ایجاد شود. این استراتژی معاملاتی در بازارهای فارکس، جفت ارزها، ارزهای دیجیتال، کالاها و سهام قابل اجرا است.
اگر تشخیص الگوی مثلث برای شما دشوار است می‌توانید به‌دنبال پرچم‌ها بگردید. از این الگوها نیز می‌توان برای پیش‌بینی روند استفاده کرد. تفاوت اصلی مثلث و پرچم وضعیت قبل از شکل‌گیری الگو است. پیش از تشکیل یک مثلث، حرکت‌های فرعی و کوچک بازار دارای روندی معتدل هستند. در مورد پرچم‌ها اما بازار به شدت جهت روند را ادامه می‌دهد و الگوی پرچم، جایی است که تثبیت بازار شکل می‌گیرد. این همان دوره‌ای است که به آن دوره استراحت بازار نیز می‌گوییم. با استفاده از همین تعریف نیز می‌توانید بین دو الگوی مثلث و پرچم سه‌گوش تفکیک قائل شوید، زیرا همه‌چیز در درک تفاوت بین آن‌ها به بررسی شرایط پیش از شکل‌گیری بستگی دارد.
تفاوت بین انواع الگوی مثلث را بشناسید
دانستن تفاوت بین انواع الگوی مثلث برای تعیین فرصت‌های معاملاتی بسیار اهمیت دارد. زیرا اگرچه این الگوها همگی در گروه الگوی مثلث قرار دارند اما اطلاعات مختلفی را در اختیار خریداران و فروشندگان قرار می‌دهند. بنابراین شناخت تفاوت بین این انواع الگوی مثلث نیز به اندازه آگاهی از تفاوت های الگوی پرچم و مثلث اهمیت دارد. در ادامه با انواع الگوهای مثلث برای تحلیل بازار و پیش‌بینی روند و قیمت دارایی‌ها آشنا می‌شویم.
الگوی مثلث متقارن
الگوهای مثلث عموما زمانی شکل می‌گیرند که دو خط بالا و پایین سرانجام در نقطه‌ای همدیگر را قطع کنند. اما میزان شیب این دو خط هم باعث دسته‌بندی آن‌ها می‌شود و هم تفاوت‌هایی در تفسیر آن‌ها ایجاد می‌کند. برای مثال مثلث متقارن الگویی است که خط بالایی شیب رو به پایین و خط پایینی شیب رو به بالا دارد و میزان شیب هر دو خط، تقریبا یکسان است.
شیب یکسان بین دو خط مقاومت و حمایت در این الگو نشان‌دهنده برابری تقریبی قدرت خریداران و فروشندگان است. ویژگی مهم این الگو در این است که پس از تمام شدن بازه زمانی الگو، تعیین ادامه حرکت قیمت در جهت روند سابق یا خلاف آن، دشوار است. از سوی دیگر هرچه به سمت نقطه تقارن پیش برویم، امکان شکست یکی از خطوط حمایت یا مقاومت وجود دارد. نکته مهم دیگر درباره این الگو، این است که تا زمانی یکی از خطوط شکسته نشده است و روند احتمالی آتی مشخص نشده است، نباید وارد معامله شوید.
الگوی مثلث صعودی یا افزایشی
وقتی در یک الگوی مثلث، خط بالا تقریبا افقی باشد و خط پایینی دارای شیب صعودی باشد، به این الگو، الگوی مثلث صعودی یا افزایشی می‌گوییم. پیام این الگو این است که طی این بازه زمانی، تصمیمات فروشندگان باعث پیشگیری از افزایش قیمت شده است اما در عین حال، قدرت خریداران هر لحظه در حال افزایش بوده است. این یعنی به احتمال قوی، روند قیمت به‌زودی و در نزدیکی نقطه تقارن دو خط یا پس از آن افزایشی خواهد بود.
اگر الگوی مثلث افزایشی در یک روند طولانی‌مدت صعودی شکل گرفته باشد، الگویی ادامه‌دهنده روند است و احتمالا پس از آن نیز شاهد افزایش قیمت دارایی مورد نظر خواهیم بود. اگر این الگو در یک روند طولانی‌مدت نزولی ایجاد شده باشد، دیگر ادامه‌دهنده روند نیست، یک الگوی بازگشتی به‌شمار می‌آید و باز هم نوید دهنده افزایش قیمت است.
برای انتخاب بهترین زمان ورود به یک معامله خرید، بهتر است صبر کنید تا خط افقی بالایی شکسته شود. از سوی دیگر حجم معاملات نیز افزایش یابد تا از ادامه حرکت صعودی قیمت اطمینان بیشتری پیدا کنید.
الگوی مثلث نزولی یا کاهشی
در انواع الگوی مثلث، وقتی قدرت فروشندگان بیشتر از خریداران باشد شاهد شکل‌گیری الگوی مثلث نزولی یا کاهشی هستیم. در این حالت، خط مقاومت دارای شیب نزولی است، در حالی که خط حمایت تقریبا افقی است. این الگو به ما نشان می‌دهد که خریداران در یک بازه زمانی کوتاه و در طول شکل‌گیری الگو توانسته‌اند قدرت خود را حفظ کنند اما هر لحظه قدرت فروشندگان افزایش یافته است.
نتیجه شکل‌گیری این الگو معمولا کاهش قیمت خواهد بود. این یعنی به‌زودی، قیمت، خط حمایت را خواهد شکست و نمودار، کاهش قیمت را نشان خواهد داد. برای اطمینان از این شرایط، مانند الگوی مثلث افزایشی، بهتر است منتظر شوید تا خط حمایت یا خط پایینی شکسته شود و این شکست نیز با افزایش حجم معاملات همراه باشد.
الگوی مثلث انبساطی یا بلندگوی دستی
در بخش‌های قبل سه زیر شاخه اصلی الگوهای مثلث را به شما معرفی کردیم. با این حال در برخی دسته‌بندی‌ها، الگوهای دیگری هم در این گروه قرار می‌گیرند. مهمترین آن‌ها الگوی مثلث انبساطی یا الگوی بلندگوی دستی است.
الگوی مثلث انبساطی یک الگوی غیر عادی و کمیاب است و همچنین تفاوت زیادی با سه الگوی پیشین دارد. در این الگو برخلاف الگوهای قبلی، نقطه تقارن خطوط حمایت و مقاومت، در سمت چپ قرار دارد و الگو از همین نقطه آغاز می‌شود. بنابراین خطوط حمایت و مقاومت در حالتی واگرا هستند و از هم دور می‌شوند. از سوی دیگر این الگو نیز می‌تواند صعودی، نزولی یا متقارن (قدرت تقریبا مساوی خریداران و فروشندگان) باشد. همچنین شکل این الگو یادآور بلندگوی دستی است و به‌همین دلیل به الگوی بلندگوی دستی هم شهرت دارد.
انواع الگوی پرچم و اطلاعات حاصل از آن‌ها
شناخت تفاوت های الگوی پرچم و مثلث به تحلیل‌گران کمک می‌کند تا شرایط بازار و توانایی خریداران و فروشندگان را تحلیل کنند. الگوی پرچم نیز دارای انواعی است که هرکدام اطلاعات مختلفی را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد. در ادامه با برخی از انواع این الگو آشنا می‌شویم.
الگوی پرچم مستطیلی صعودی
وقتی در یک روند افزایش قیمت در بازه بلندمدت، یک روند تثبیت قیمت کاهشی را مشاهده کنید، احتمال ایجاد الگوی پرچم وجود دارد. در این حالت، بازار در شرایط استراحت قرار می‌گیرد تا دوباره روند صعودی را ادامه دهد. بنابراین این نوع از الگوی پرچم دارای دو خط حمایت و مقاومت تقریبا موازی است که در فاصله نه چندان زیاد قرار دارند و روند کاهش قیمت با شیب کم را نشان می‌دهند. احتمال افزایش قیمت بعد از این الگو زیاد است.
نکته مهم در مورد استفاده از این الگو این است که الگوهای پرچم الگوهایی برای پیش‌بینی دقیق قیمت نیستند. بنابراین از آن‌ها در کنار دیگر استراتژی‌ها و تکنیک‌های تحلیل استفاده می‌شود. برای مثال برخی تحلیل‌گران بازار برای اطمینان از اطلاعات این الگو از روش فیبوناچی استفاده می‌کنند.
الگوی پرچم مستطیلی نزولی
برخلاف الگوی پرچم در بازار گاوی، یک الگوی پرچم در بازار خرسی به معامله‌گران افت شدید قیمت را پیش از شکل‌گیری الگو نشان می‌دهد. سپس شاهد شکل‌گیری الگوی پرچم در بازه زمانی کوتاه‌تر هستیم. در این مدل از پرچم، روند تثبیت قیمت و دوران استراحت بازار (رکود کوتاه‌مدت) همراه با افزایش اندک قیمت دارایی است. پیش‌بینی‌ها در مورد این نوع از پرچم معمولا احتمال ادامه روند کاهشی قیمت بعد از پایان الگو است. استفاده از این نوع از الگوی پرچم به‌عنوان تکنیکی برای شناسایی روندهای نزولی مداوم در نمودارهای معاملات سهام، کالا، ارز دیجیتال و بازار فارکس در نظر گرفته می‌شود.
نکاتی برای استفاده از الگوهای پرچم و مثلث
تعیین تایم فریم مناسب، طول بازه زمانی الگو و استفاده از روش‌های دیگر تحلیل بازار از جمله مهمترین نکات در استفاده از هر دو الگوی پرچم و مثلث است. در این مطلب با تفاوت های الگوی پرچم و مثلث و انواع آن‌ها آشنا شدیم.
در ادامه نکات دیگری را در مورد هر دو الگو مرور می‌کنیم:
- نمی‌توان به‌وضوح گفت که یک الگوی مثلث نزولی نشان‌دهنده شروع یک موقعیت کوتاه‌مدت یا بلند مدت است
- در استراتژی‌های معاملاتی با استفاده از الگوهای مثلث، صعودی و نزولی، یک خط حمایت یا مقاومت قوی (افقی) وجود دارد و یک خط شیب‌دار روند نیز دیده می‌شود
- نقطه تقارن خطوط بالا و پایین در الگوی مثلث نشان‌دهنده وجود یک سیگنال است
- این که کدام خط (بالایی یا پایینی) شکسته خواهد شد به احساسات بازار بستگی دارد
- در استراتژی استفاده از الگوی پرچم می‌توانیم انتظار داشته باشیم که به‌زودی، قیمت به روند قبل از شکل‌گیری الگو بازگردد اما توجه داشته باشید که این یک احتمال است
سخن آخر
بهره‌گیری از الگوها در تحلیل تکنیکال یک روش رایج در میان تحلیل‌گران بازار و معامله‌گران است. با این حال همیشه باید توجه داشت که مبنای این تحلیل‌ها بر احتمالات است و یک دانش قطعی نیست. بنابراین بعد از شناخت تفاوت های الگوی پرچم و مثلث، بهترین کار این است که به مواردی مانند حجم معاملات، احساسات حاکم بر بازار و حتی وقایع بیرون از بازار و اخبار حوزه بازار مورد نظر دقت کنید. با این روش می‌توانید احتمال سودآوری خود را در استفاده از فرصت‌های معاملاتی افزایش دهید.
در سایت راستین مطلب دیگری نیز در مورد بهترین ابزار تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال منتشر شده است که می توانید آن را نیز مطالعه کنید.
