سفرهای جاده‌ای مورد علاقه بسیاری از افراد هستند؛ همان‌طور که سوار ماشین می‌شویم و از مناظر اطراف جاده لذت میبریم، هر از چند گاهی نیز لازم است به‌خاطر استراحت کردن، بنزین زدن یا صرف یک وعده غذایی، توقفی کوتاه، داشته باشیم. این توقف‌ها جزء جدانشدنی سفرهای جاده‌ای است و در واقع اگر این استراحت‌ها نباشند، مسافرت بسیار خسته‌کننده می‌شود.
حرکت در بازار ارزهای دیجیتال نیز بی‌شباهت به سفرهای جاده‌ای نیست. این ارزها برای مدتی در مسیری مشخص حرکت می‌کنند و پس از عبور از سطوح حمایت و مقاومت، هر چند وقت یک‌بار توقفی دارند و مجدد به مسیر خود ادامه می‌دهند.
اگر ارزی در میانه مسیر حرکتی خود قرار دارد و قیمت سهام نیز از سویی دیگر در حال تثبیت باشد، می‌توانیم بگوییم که یک الگوی ادامه‌دهنده شکل گرفته است.
الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال، به زبان ساده به شما می‌گوید که سهام پس از خارج شدن از الگوی قبلی، ادامه روند قبلی خود را از سر می‌گیرد.
دانش تحلیل تکنیکال ابزارهایی را برای بررسی تغییرات قیمت انواع دارایی در بازارهای مالی در اختیار معامله‌گران و سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. در این میان یافتن پترن‌هایی مانند الگوهای ادامه‌دهنده روند در نمودارها روشی محبوب است؛ زیرا عموما قیمت در اطراف این مدل‌ها شرایطی قابل پیش‌بینی دارد. در این مطلب با انواع الگوهای ادامه‌دهنده روند در تحلیل تکنیکال آشنا می‌شویم.
الگوهای ادامه دهنده روند در تحلیل تکنیکال چیست؟
الگوی ادامه دهنده چیست؟
الگوهای ادامه دهنده روند در تحلیل تکنیکال، پترن‌هایی هستند که در یک روند شکل می‌گیرند و نشان‌دهنده ادامه آن هستند. این مدل‌های تکرارپذیر، تثبیت موقت یک ارز را در میانه راه نشان می‌دهند.
بنابراین این الگوها به دو گروه الگوهای ادامه دهنده و بازگشتی تقسیم می‌شوند. در بیشتر این پترن‌ها، صعودی یا نزولی بودن روند، قبل و بعد از الگو یکسان است. اما این حالت، همیشگی نیست و گاهی شاهد تغییر روند هستیم.
الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال چیست؟
الگوهای بازگشتی یا معکوس، نشان‌دهنده آن است که گاوها و خرس‌ها کنترل خود را از دست داده و ممکن است شکل‌گیری روند تغییر بسیار نزدیک باشد. در این الگو، روند فعلی یک مکث خواهد داشت و سپس از سمت دیگر حرکت خواهد کرد.
مدل‌های تکرارپذیر، عموما مانند یک منطقه زمانی برای استراحت بازار هستند تا پس از آن‌ها بازار همان روند پیشین را با قدرت ادامه دهد. این ویژگی باعث می‌شود بتوانیم از این الگوها برای پیش‌بینی قیمت دارایی‌ها در بازارهایی مانند فارکس، ارز دیجیتال و دارایی‌های دیگر بهره بگیریم. برخی از انواع این مدل‌ها عبارتند از:
- مثلث
- کنج یا گُوِه
- مستطیل
- پرچم سه‌گوش
- پرچم
- سر و شانه
الگوی ادامه دهنده مثلث در تحلیل تکنیکال
الگوی مثلث (Triangle Pattern) یکی از مشهورترین انواع الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال است. یافتن این پترن‌ها در نمودار کار دشواری نیست اما باید بتوانید نوع الگوی مثلث را تشخیص دهید. زیرا این مورد خود به چند گروه تقسیم می‌شود.
انواع الگوی مثلث عبارتند از:
- الگوی مثلث متقارن
- الگوی مثلث نزولی
- الگوی مثلث صعودی
الگوی مثلث متقارن
گاهی در میانه یک روند صعودی یا نزولی، نوسان‌های قیمت شکلی را به نام الگوی مثلث متقارن، تشکیل می‌دهند. در این حالت، خطوط حمایت و مقاومت حاصل از دست کم دو برخورد در کف و دو برخورد در سقف ایجاد می‌شوند. در این مدل خط حمایت، مخالف با جهت روند قبلی و خط مقاومت، موافق با روند قبلی حرکت می‌کند و این دو، دو ضلع الگوی مثلث متقارن را می‌سازند.
بنابراین خطوط حمایت و مقاومت در پترن مثلث متقارن، دو خط روند کوتاه‌مدت هستند که یکی صعودی و دیگری نزولی است. همچنین هرقدر تعداد برخوردها با این خطوط، بیشتر باشد، اعتبار الگو افزایش می‌یابد. به‌طور معمول، روند قیمت بعد از تکمیل مدل مثلث، مطابق با روند قیمت، پیش از این الگو خواهد بود. با این حال گاهی نیز مثلث متقارن به یک الگوی بازگشتی تبدیل می‌شود و روند، کاملا تغییر می‌کند.
برای تعیین زمان ورود به معامله یا خروج از آن با استفاده از این الگو حتما باید تا پایان آن صبر کنید. وقتی شکست یا عبور خط روند از یکی از اضلاع مثلث اتفاق افتاد می‌توانید برای خرید یا فروش دارایی، بر اساس بازگشتی یا ادامه دهنده بودن آن، تصمیم بگیرید و اقدام کنید.
الگوی مثلث نزولی
در الگوی مثلث نزولی، ضلع پایینی، یک خط تقریبا افقی و ضلع بالایی یک خط نزولی است. این نمودار به ما نشان می‌دهد که قدرت فروشندگان دارایی در حال افزایش است و به احتمال قوی، شکست از ضلع پایینی رخ می‌دهد و روند، کاهشی خواهد بود.
با این حال بسیار اهمیت دارد که تا پایان الگو و زمان شکست برای تصمیم‌گیری صبر کنید. الگوی مثلث نزولی برای معاملات کوتاه‌مدت، بسیار مناسب است.
الگوی مثلث صعودی
در الگوی مثلث صعودی یا افزایشی، ضلع بالایی مثلث حالت افقی دارد و ضلع پایینی دارای شیب به سمت بالا است. این یعنی قدرت خریداران در حال افزایش است. پترن مثلث صعودی به ما احتمال زیاد افزایش قیمت، بعد از پایان الگو را نشان می‌دهد.
میزان این افزایش قیمت، حداقل مطابق با ضلع سوم یا ارتفاع مثلث خواهد بود. اما برای اطمینان، باید به مواردی مانند حجم معاملات نیز دقت کنید.
الگوی کنج؛ در الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال
الگوی کنج، که آن را الگوی ادامه دهنده گُوِه نیز می‌نامیم، یکی دیگر از الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال است که از جهاتی به الگوی مثلث شباهت دارد. اول این که این نمودار هم شکل مثلث را می‌سازد و دوم این که معمولا یک الگوی ادامه دهنده است. اما تفاوت این مورد، با سه مدل از الگوی مثلث که شرح دادیم در این که هر دو ضلع آن همزمان، یا صعودی و یا نزولی هستند.
الگوی کنج نزولی
کنج نزولی، نموداری است که در یک روند طولانی‌مدت صعودی شکل می‌گیرد و طی آن فروشندگان قدرت خود را برای اصلاح قیمت به کار می‌گیرند و در کوتاه‌مدت در این کار موفق هستند. با این حال این الگو به ما نشان می‌دهد که به احتمال بسیار زیاد، بعد از پایان آن، ادامه روند، افزایشی خواهد بود.
الگوی کنج صعودی
وقتی هر دو ضلع مثلث، صعودی باشند و روند کوتاه‌مدت در طول یک الگوی کنج، افزایشی باشد، آن را کنج صعودی می‌نامیم. این پترن احتمال ادامه قیمت در جهت روند پیش از الگو را نشان می‌دهد. کنج صعودی در یک روند طولانی‌مدت نزولی شکل می‌گیرد و پیش‌بینی می‌شود بعد از پایان آن، روند دوباره نزولی باشد.
الگوی ادامه دهنده مستطیل در تحلیل تکنیکال
الگوی مستطیل (Rectangle Pattern) از دو خط موازی حمایت و مقاومت تشکیل شده است. مستطیل‌ها دارای دو خط افقی هستند. توجه داشته باشید که اگر این دو خط، افقی نباشند و حالت صعودی یا نزولی داشته باشند، با نمودار دیگری مواجه هستیم به نام الگوی پرچم.
الگوی مستطیل عموما بر ادامه روند بعد از تشکیل الگو، مطابق با جهت روند، پیش از شکل‌گیری آن، اشاره دارد.
الگوی مستطیل صعودی
هر دو مدل مستطیل صعودی و مستطیل نزولی، دارای اضلاع افقی هستند و نامگذاری آن‌ها به صعودی یا نزولی، بر اساس صعودی یا نزولی بودن روند، پیش از شکل‌گیری آن‌ها است. بنابراین پترن مستطیل صعودی در میانه یک روند صعودی شکل می‌گیرد و احتمال افزایش قیمت را بعد از شکست خط مقاومت نشان می‌دهد.
میزان افزایش قیمت مورد انتظار، دست کم به اندازه فاصله بین دو خط موازی حمایت و مقاومت است.
الگوی مستطیل نزولی
مستطیل نزولی در میانه یک روند طولانی‌مدت نزولی شکل می‌گیرد و یک دوره استراحت و تبادل قدرت آرام بین خریداران و فروشندگان دارایی است. این الگو احتمال کاهش قیمت دارایی را نوید می‌دهد.
میزان این کاهش نیز احتمالا حداقل به اندازه فاصله بین دو خط حمایت و مقاومت در این مستطیل است.
الگوی ادامه دهنده پرچم سه‌گوش در تحلیل تکنیکال
پرچم سه‌گوش (Pennant) از جمله الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال است که شباهت بسیاری به نمودار مثلث دارد. برای درک تفاوت بین این دو، بهترین روش، مقایسه زمانی است. البته باید به هیجانات بازار نیز توجه کنیم. الگوهای مثلث نسبت به مدل پرچم سه‌گوش در یک بازه زمانی طولانی‌تر شکل می‌گیرند. برای مثال یک الگوی مثلث ممکن است دارای بازه زمانی سه تا چهار ماهه باشد، در حالی که الگوی پرچم سه‌گوش ممکن است در یک بازه زمانی یک ماهه یا حتی کمتر شکل بگیرد.
از سوی دیگر معمولا شیب نزولی یا صعودی بودن روند پیش از شکل‌گیری نمودار پرچم سه‌گوش، زیاد است. یک نشانه برای تایید این موضوع هم می‌تواند شکل‌گیری صف خرید دارایی باشد که در بازارهای صعودی ایجاد می‌شود. الگوی پرچم سه‌گوش نوید دهنده ادامه روند قبل از شکل‌گیری الگو است. در این مدل، فاصله بین دو ضلع بالایی و پایینی مثلث پرچم، به شما برای هدف‌گذاری قیمت، بعد از پایان کمک می‌کند.
الگوی ادامه دهنده پرچم در تحلیل تکنیکال
الگوی پرچم (Flag) یکی از الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال است. توجه داشته باشید گاهی الگوی پرچم سه‌گوش نیز به‌عنوان یکی از حالت‌های الگوی پرچم دسته‌بندی می‌شود اما تعریف آن باز هم همان است که در بخش قبلی ذکر کردیم.
الگوی پرچم که گاهی با نام پرچم مستطیل، نیز نامیده می‌شود، دارای دو خط موازی است. این الگو نیز مانند الگوی گُوِه شکل یک مستطیل را می‌سازد، با این تفاوت که هر دو خط مقاومت و حمایت در آن، یا صعودی و یا نزولی هستند. ویژگی دیگری که این الگو را از سایر نمونه‌های ادامه دهنده روند مجزا می‌کند، تند بودن شیب خط روند، پیش از شکل گیری الگو و همچنین پس از آن است.
الگوی پرچم صعودی
الگوی پرچم صعودی دارای دو خط موازی نزولی است. این پترن در طول یک روند صعودی شکل می‌گیرد و همچون منطقه‌ای برای استراحت بازار است که در آن قیمت دارایی مقدار اندکی کاهش می‌یابد اما بعد از شکست خط بالایی، دوباره روند، همان حرکت صعودی و افزایش قیمت را دنبال می‌کند.
الگوی پرچم نزولی
الگوی پرچم نزولی دارای خطوط حمایت و مقاومت صعودی است و عموما در طول یک روند طولانی‌مدت کاهش قیمت شکل می‌گیرد. در طول این الگو با اندکی اصلاح قیمت (افزایش قیمت) مواجه هستیم. با این حال بلافاصله بعد از شکست خط پایینی و پایان یافتن آن، روند کاهش قیمت دارایی ادامه می‌یابد.
الگوی ادامه دهنده سر و شانه در تحلیل تکنیکال
الگوی سر و شانه یکی دیگر از مشهورترین الگوهای ادامه دهنده روند در تحلیل تکنیکال است. این مدل از چند جزء تشکیل شده است که عبارتند از سر، شانه چپ، شانه راست، خط شانه و خط گردن. وقتی سر و شانه رو به بالا باشند، این الگو دارای سه قله است. قله وسط که بلندتر است، سر نامیده می‌شود و دو قله جانبی که کوتاه‌تر هستند، شانه چپ و راست را می‌سازند.
همچنین خطی که دره‌ها را به هم متصل می‌کند، با نام خط گردن شناخته می‌شود. در ضمن خطی که نوک دو قله چپ و راست را به هم متصل می‌کند، خط شانه نامیده می‌شود.
حالت دیگری از این الگو مانند رسم آن زیر خط گردن و در حالت معکوس است. بنابراین الگوی سر و شانه به دو زیرگروه تقسیم می‌شود که عبارتند از: نمودار سر و شانه در سقف و نمودار سر و شانه در کف. هر دو این‌ها در گروه الگوهای بازگشتی قرار می‌گیرند.
الگوی سر و شانه در سقف
الگوی سر و شانه در سقف در امتداد یک روند صعودی قیمت شکل می‌گیرد. این مدل احتمال بازگشت یا تغییر روند از صعودی به نزولی را بعد از پایان روند پیش‌بینی می‌کند. همان‌طور که گفتیم این الگو دارای سه قله رو به بالا است که قله وسطی بلندتر است.
بنابراین با نزول قیمت بعد از قله سوم و شکسته شدن خط گردن در این نمودار، در می‌یابیم که روند صعودی پایان یافته است و می‌توانیم برای معاملات با توجه به احتمال بسیار کاهش قیمت دارایی، تصمیم‌گیری کنیم.
الگوی سر و شانه در کف
الگوی سر و شانه در کف در انتهای یک روند نزولی ظاهر می‌شود. در این مدل بلندترین قله در حالت معکوس در زیر خط گردن قرار دارد و در حقیقت همان عمیق‌ترین دره است.
این الگو نشان‌دهنده احتمال بالای تغییر روند، بعد از پایان یافتن روند و شکست خط گردن از شانه راست و ادامه این خط رو به بالا است. بنابراین افزایش قیمت را می‌توان انتظار داشت.
الگوی فنجان و دسته در تحلیل تکنیکال
الگوی جام و دسته را که به آن الگوی کاپ یا فنجان هم گفته می‌شود، نیز یکی دیگر از الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال است که می‌توان آن را در نمودارهای تایم‌فریم کوچک یا بزرگ (روزانه تا ماهانه) تشکیل داد. فنجان و دسته یک الگوی ادامه‌دهنده صعودی است که نام خود را از حالتی که در نمودار به وجود آورده، می‌گیرد. این نمودار هنگامی اتفاق می‌افتد که یک روند صعودی متوقف شده و به ثبات رسیده باشد. در الگوی کاپ، به دنبال کاهش قبلی، صعودی به همان میزان رخ می‌دهد.
قسمت فنجانی این طرح به شکل U است و قسمت دسته آن که در سمت راست یا چپ کاپ قرار می‌گیرد (همان‌طور که در تصویر مشخص است)، می‌تواند صعودی یا نزولی باشد.
استفاده از الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال برای معاملات
انواع الگوهای ادامه دهنده روند در تحلیل تکنیکال، شاخص خوبی برای حرکت قیمت در آینده است؛ اما برای اثربخشی بیشتر لازم است که معامله‌گران برخی از نکات را نیز رعایت کنند.
به‌عنوان مثال، توصیه می‌شود که قبل از تثبیت قیمت، جهت روند مشخص شود؛ زیرا از خطوط روند برای تشخیص الگوهای در حال توسعه می‌توان استفاده کرد. پس از شناسایی موفقیت‌آمیز پترن ادامه‌دهنده، نقطه‌های توقف و محدودیت‌ها نیز تعیین می‌شود.
به‌طورکلی توصیه نمی‌شود که معامله‌گران تنها با تکیه بر اطلاعات الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال، به مبادله ارزهای دیجیتال بپردازند. ترکیب اطلاعات به‌دست آمده با سایر اندیکاتورها و ابزارهای معاملاتی، می‌تواند استراتژی معاملاتی معتبرتری را به وجود بیاورد.
کلام پایانی در خصوص الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال
الگوهای ادامه دهنده روند در تحلیل تکنیکال، که به دو گروه الگوهای ادامه دهنده روند و الگوهای بازگشتی تقسیم می‌شوند از جمله الگوهای کلاسیک و رایج در روش تحلیل تکنیکال هستند.
یک نکته بسیار مهم در استفاده از این پترن‌ها این است که نباید فقط به آن‌ها اکتفا کنید. ابتدا منتظر باشید تا یکی از خطوط حمایت یا مقاومت در انتهای الگو شکسته شود، سپس مواردی مانند کاهش یا افزایش حجم معاملات و احساسات حاکم بر بازار را بررسی کنید. در نهایت می‌توانید در مورد زمان ورود به معامله یا خروج از آن تصمیم بگیرید.
در وبلاگ راستین در مورد ابزارهای تحلیل تکنیکال نیز مطلبی منتشر شده است که می توانید آن را نیز مطالعه کنید.
