در دنیای ارز دیجیتال، رویدادی برای برخی از این داراییها در نظر گرفته شده تا با کاهش نرخ انتشار ارز، ارزش آنها حفظ شود و یا حتی افزایش یابد. این رویداد و راهکار، هالوینگ (Halving) یا هاوینگ نام دارد. هالوینگ رمزارزها همچنین بهمعنای کاهش دورهای پاداش ماینرها در ازای ماینینگ است. در بین رمزارزهایی که دارای رویداد هالوینگ هستند، بیت کوین از همه معروفتر است. با این حال، ارزهای دیجیتالی دیگری نیز از این روش استفاده میکنند. در این مطلب، با رویداد و راهکار هالوینگ و ارزهای دیجیتالی که این رویداد را تجربه میکنند، آشنا میشویم.
مبدع رویداد هالوینگ در دنیای رمزارزها چه کسی است؟
پیش از هر چیز جالب است بدانید هالوینگ رمزارزها یکی از قدیمیترین استراتژیهای دنیای ارز دیجیتال است که از سوی برنامهنویسان و گردانندگان پروژه باید ایجاد شود. هالوینگ به اندازه خود بیت کوین قدمت دارد و توسط خالق افسانهای آن یعنی ساتوشی ناکاموتو برنامهریزی شد. اما چرا ناکاموتو هالوینگ را برای بیت کوین برنامهریزی کرد؟
بد نیست بهیاد بیاوریم یکی از مشکلات ارزهای فیات مانند دلار در این است که دولتها میتوانند هر زمان که بخواهند اسکناس چاپ کنند، بدون این که لزوما برای این افزایش واحدهای پول، پشتوانهای وجود داشته باشد. همین مساله میتواند مشکلاتی چون افزایش تورم و کاهش ارزش ارز مورد نظر را ایجاد کند. ناکاموتو بههمین دلیل در زمان قانونگذاری برای پروتکل بیت کوین روی دو قانون تاکید داشت که عبارتند از:
- محدودیت انتشار بیت کوین به ۲۱ میلیون واحد
- هالوینگ یا کاهش پنجاه درصدی بیت کوینهای تولید شده به ازای هر بلوک، بعد از هر ۲۱۰ هزار بلوک
آیا هالوینگ رمزارزها، رویدادی مبتنیبر زمان است؟
اگر به وبسایتهای مرتبط با هاوینگ رمزارز مراجعه کنید با تایمرهایی مواجه میشوید که به شکل معکوس، زمان باقیمانده تا رویداد بعدی هالوینگ را به شما نشان میدهند. با این حال این به این معنا نیست که هالوینگ رویدادی مبتنیبر زمان است.
هالوینگ یک رویداد دورهای و دارای زمان تقریبی است. برای مثال میگوییم هالوینگ بیت کوین تقریبا هر چهار سال یکبار رخ میدهد. اما این زمان تقریبی را چطور تعیین میکنیم؟ شیوه تعیین این زمان به میانگین زمان مورد نیاز برای برای ایجاد بلوکها بستگی دارد. در حال حاضر حدود ۶ بلوک در هر ۶۰ دقیقه برای بیت کوین پیدا میشود. از سوی دیگر ناکاموتو خواسته است که بعد از ۲۱۰ هزار بلوک هالوینگ اجرا شود. بنابراین هالوینگ یا هاوینگ بیت کوین حدودا هر چهار سال یکبار اتفاق میافتد.
تاریخچه هالوینگ بیت کوین
یکی از بهترین روشها برای درک تاثیر هالوینگ رمزارزها بررسی تاریخچه این رویداد در مورد بیت کوین است. برای بررسی بهتر است از دوران پیش از هالوینگ بیت کوین آغاز کنیم. این دوره که با نام پیشاهالوینگ (Pre-Halving) شناخته میشود بازه زمانی نهم ژانویه ۲۰۰۹ تا ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲ را دربرمیگیرد و محدوده بلوک آن از صفر تا ۲۱۰ هزار بیت کوین است. در این دوران، پاداش هر بلوک، ۵۰ بیت کوین بود. نتیجه این پاداش بالا، انتشار سریع بیت کوین در حدود ۵۰ درصد از سقف تعیین شده یعنی ۲۱ میلیون بیت کوین بود. در ضمن در این دوران بخش زیادی از این کار توسط خود ساتوشی انجام شد.
دوره اول هالوینگ بین بیت کوین
نخستین هالوینگ در تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲ روی داد و دوره اول هالوینگ از این تاریخ تا نهم جولای ۲۰۱۶ است. محدوده بلوک در این دوره از ۲۱۰ هزار تا ۴۲۰ هزار بوده و پاداش ماینرها ۲۵ بیت کوین برای هر بلوک استخراج شده بود.
از آنجایی که ۵۰ درصد عرضه بیت کوین در دوران پیش از هالوینگ انجام شد، منطقی است که ۷۵ درصد عرضه تا پایان این مرحله انجام شده باشد. مدل اقتصادی عرضه و تقاضا چنین است که اگر عرضه کاهش یابد در حالی که تقاضا ثابت بماند یا افزایش یابد، قیمتها باید افزایش یابد. این بهخوبی در دوران دوم بیت کوین ثابت شد، زیرا قیمت بهطور چشمگیری افزایش یافت.
همانطور که پیشبینی میشد، کاهش عرضه و افزایش آگاهی عمومی نسبت به ارزهای دیجیتال، منجر به افزایش قیمت بیت کوین در این دوره شد. بنابراین قیمت بهطور انفجاری به بالای ۱۰۰۰ دلار در اواخر سال ۲۰۱۳ رسید.
بیشتر بخوانید: تحلیل و پیش بینی قیمت بیت کوین
دوره دوم هالوینگ بیت کوین
دومین دوره از هالوینگ بیت کوین از ۹ جولای ۲۰۱۶ تا یازدهم ماه می ۲۰۲۰ را دربرمیگیرد. در این دوره پاداش ماینرها از ۲۵ بیت کوین به ۱۲.۵ بیت کوین رسید و محدوده بلوک در این دوره از ۴۲۰ هزار تا ۶۳۰ هزار بیت کوین بود. در این دوره چیزی در حدود ۸۹ درصد از بیت کوینها ایجاد شدند.
یکی از تفاوتهایی که این دوره نسبت به دورههای قبلی داشت این بود که الگوی معمول افزایش ثابت قیمت حدود یک سال بعد از نصف شدن هنوز رخ نداده بود و موضوعاتی مانند کلاهبرداریها در چین عاملی برای این شرایط بود. با این حال در همین دوره و برای مثال در سال ۲۰۱۹ قیمت این ارز دیجیتال از ۳۲۰۰ دلار به ۱۳ هزار دلار رسید.
دوره سوم هالوینگ بیت کوین
امروز ما در سومین دوره از هالوینگ بیت کوین هستیم. این یعنی محدوده ۶۳۰ هزار بلوک تا ۸۴۰ هزار. در این دوران پاداش ماینرهای بیت کوین به ازای هر بلوک ۶.۲۵ بیت کوین است و بیت کوین با همین روش در تمامی این سالها توانسته است پادشاه دنیای ارز دیجیتال باقی بماند. تاریخ هاوینگ بعدی بیت کوین اوایل سال ۲۰۲۴ خواهد بود.
هاوینگ رمزارز بیت کوین دایموند
بیت کوین دایموند یک هارد فورک بیت کوین است. این فورک در سال ۲۰۱۷ در بلوک شماره ۴۹۵۸۶۶ اتفاق افتاد. بیت کوین دایموند بر روی یک ارز دیجیتال قابل استفاده و یک روش انتقال ارزش بهجای ذخیره ارزش تمرکز دارد. حجم بازار این ارز دیجیتال در حال حاضر در حدود ۳۲ میلیون دلار است.
بیشتر بخوانید: هارد فورک چیست و تاثیر آن بر قیمت رمزها
عرضه این ارز دیجیتال بر اساس شیوه فورک، ده برابر بیت کوین تعیین شده است. بنابراین عرضه کل آن ۲۱۰ میلیون BCD خواهد بود. بر اساس روش هالوینگ رمزارزها این رمزارز در حال حاضر دارای بیش از ۱۸۶ میلیون سکه در گردش است. همچنین تاریخ هالوینگ بعدی این ارز دیجیتال بهطور تقریبی در روز چهارشنبه، چهارم سپتامبر سال ۲۰۲۴ در بلوک شماره ۸۴۰ هزار خواهد بود. استخراج هر بلوک این رمزارز حدوده ۶۰۰ ثانیه طول میکشئد.
هالوینگ ورت کوین؛ نمونهای دیگر از هالوینگ رمزارزها
الگوریتم Vertcoin برای مقاومت در برابر توسعه سختافزارهای ماینینگ سفارشی و ماینینگ چند-استخری طراحی شده است. این الگوریتم تضمین میکند که تراکنشها توسط یک شبکه بهطور گسترده توزیع شده و از فشار فروش جلوگیری میکند. در واقع ورت کوین میخواهد استخراج، منصفانه و آسان و توزیع شده باشد.
زمان استخراج هر بلوک از رمزارز ورت کوین (Vertcoin) در حدود ۲.۵ دقیقه است و پاداش استخراج آن ۵۰ سکه برای هر بلوک است. در ضمن این پاداش در هر ۸۴۰ هزار بلوک، نصف میشود که حدودا همان چهار سال یکبار است. حجم بازار ورت کوین در این لحظه چیزی در حدود ۱۳ میلیون دلار است. همچنین هالوینگ بعدی ورت کوین در سال ۲۰۲۵ خواهد بود.
هالوینگ مونا کوین؛ نخستین ارز دیجیتال ژاپن
مونا کوین (MonaCoin) یا MONA نخستین رمزارز ژاپنی بازار ارزهای دیجیتال است که بیشتر در ژاپن استفاده میشود. این ارز دیجیتال در سال ۲۰۱۳ به عنوان هارد فورکی از لایت کوین ایجاد شد و از بلاکچین یکسان استفاده میکند. با این حال، بر خلاف لایت کوین، بهجای الگوریتم Scrypt از الگوریتم Lyra2REv2 بهره میبرد که انرژی کمتری مصرف میکند. همچنین این ارز دیجیتال در برابر ماشینهای ماینینگ ASIC مقاوم است.
ماینرهای مونا کوین برای پردازش بلوکهای جدید تراکنشها سکههای مونا را بهعنوان پاداش دریافت میکنند. این پاداش هر ۱.۰۵۱ میلیون بلوک به نصف کاهش مییابد که باعث نوعی هالوینگ با دوره حدودا سه ساله میشود. آخرین هالوینگ مونا کوین در اوایل تایستان ۲۰۲۱ روی داد.
زمان استخراج هر بلوک از رمزارز ومونا کوین در حدود ۱.۵ دقیقه است و عرضه کل کمی بیش از ۱۰۵ میلیون سکه است. جالب است بدانید تعدادی دستگاه پرداخت در ژاپن وجود دارند که میتوانید در آنها از ارز دیجیتال مونا کوین برای پرداخت استفاده کنید.
هالوینگ رمز ارز ریون کوین
ریون کوین (Ravencoin) رمزارزی است که توانسته است خود را به ۱۰۰ رمز ارز برتر دنیا در CoinMarketCap برساند. ریون کوین در سوم ژانویه سال ۲۰۱۸ میلادی مصادف با نهمین سالگرد راهاندازی بیت کوین راهاندازی شد. این ارز دیجیتال بر اساس هاردفورکی از شبکه بیت کوین برای امکان انتقال آسان و سریع داراییهای قابل تعویض و غیرقابل تعویض در بین کاربران ایجاد شده است. حداکثر عرضه کل ریون کوین ۲۱ میلیارد واحد است.
یکی از ویژگیهایی که ریون کوین را از بیت کوین متمایز میکند، الگوریتم استخراج آن است. بنابر اطلاعات وبسایت این پروژه ریون کوین از الگوریتم X16R برای استخراج توکنهای دیجیتال RVN بهره میگیرد. الگوریتم X16R برای رسیدگی به مشکل متمرکز شدن استخراج ناشی از سختافزار ماینینگ ASIC در نظر گرفته شده است.
بر اساس اطلاعات وایت پیپر ریون کوین، تا سال ۲۰۲۳، پاداش بلوک برای ماینرها در بلوک شماره ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار، از ۵ هزار RVN فعلی به ۲۵۰۰ RVN کاهش مییابد. این روند با هر ۲,۱۰۰,۰۰۰ بلوک بعدی ادامه مییابد. استخراج هر بلوک از این ارز دیجیتال در حدود ۶۰ ثانیه طول میکشد.
هاوینگ بیت کوین گلد
بیت کوین گلد (Bitcoin Gold) یا btg هارد فورک دیگری از بیت کوین است که در نوامبر ۲۰۱۷ ایجاد شد. هدف اولیه بیت کوین گلد تمرکززدایی دوباره از بیت کوین بود. تا سال ۲۰۱۷، مکانیسم اجماع بیت کوین، یعنی الگوریتم اثبات کار، به نفع تعداد کمی از ماینرها بود، بنابراین افراد معمولی و مبتدیان شانس زیادی برای ورود به عملیات استخراج نداشتند. از این نظر، سیستم کمی بیش از حد متمرکز میشد.
از سوی دیگر سختافزار بسیار گرانقیمتی برای استخراج بیت کوین مورد نیاز است. سختافزار استخراج بیت کوین با نام ASIC (مدارهای یکپارچهسازی خاص برنامه) شناخته میشود و هزاران دلار قیمت دارد. بههمین دلیل، استخراج بیت کوین یک سرمایهگذاری بسیار انحصاری بود. برای تغییر این شرایط، بیت کوین گلد طوری طراحی شد که نتوان آن را توسط ASICها استخراج کرد. در عوض، میتوان آن را با استفاده از GPU (واحد پردازش گرافیکی) استخراج کرد و فرصت استخراج برای افراد عادی ایجاد شد. استخراج هر بلوک بیت کوین گلد تقریبا ۶۰۰ ثانیه طول میکشد. همچنین هالوینگ بعدی این ارز دیجیتال حدودا در آوریل ۲۰۲۴ خواهد بود.
بیشتر بخوانید: معرفی بهترین ارز دیجیتال برای استخراج
هالوینگ بعدی لایت کوین چه زمانی است؟
لایت کوین (Litecoin) که اغلب بهعنوان برادر کوچک بیت کوین نامیده میشود، یک ارز دیجیتال همتا به همتا است که از زمان معرفی آن در سال ۲۰۱۱ تا کنون به محبوبیت بسیار زیادی دست یافته است. این ارز دیجیتالی برای انتقال مستقیم وجوه از افراد یا کسبوکارها بدون نیاز به واسطه استفاده میشود.
لایت کوین سقف عرضه خود را روی ۸۴ میلیون واحد قرار داده است. اگرچه ارزش بازار این ارز دیجیتال در مقابل بیت کوین، بسیار کم است اما همچنان در بین سی ارز دیجیتال برتر دنیا قرار دارد. استخراج هر بلوک لایت کوین تقریبا ۱۵۰ ثانیه طول میکشد و هاوینگ بعدی آن حوالی آگوست ۲۰۲۳ پیشبینی میشود.
قیمت لایت کوین در سال ۲۰۱۳، مدتها قبل از هالوینگ اول، شروع به رشد کرد. در نوامبر ۲۰۱۳، ارزش بازار این ارز دیجیتالی از مرز یک میلیارد دلار گذشت. پس از آن قیمت شروع به کاهش کرد. این کاهش تا پیش از هاوینگ سال ۲۰۱۵ ادامه یافت. بعد از زمان نیز لایت کوین رشد چندانی نداشت تا سال ۲۰۱۷ که ۳۵۷ دلار رسید.
هاوینگ زی کش؛ یک مورد مشهور دیگر از هالوینگ رمزارزها
زی کش (Zcash) یک ارز دیجیتال برای حفظ حریم خصوصی است؛ به این معنی است که تراکنشهای روی بلاکچین برای محافظت از هویت طرفهای ارسال کننده و گیرنده طراحی شدهاند و تایید تراکنشها بدون نیاز به افشای اطلاعات طرفین ممکن میشود. این ارز دیجیتال در سال ۲۰۱۶ راهاندازی شد و از الگوریتم اثبات کار استفاده میکند.
در حال حاضر پاداش هر بلوک زی کش، ۱۲.۵ سکه از این ارز دیجیتالی است. از این مقدار نیز، خود الگوریتم، ۲۰ درصد را کم میکند و به حساب بنیانگذاران و توسعهدهندگان منتقل میکند. رویداد قبلی هالوینگ این رمزارز در سال ۲۰۲۰ بود.
خرید زی کش با بهترین قیمت در صرافی راستین
سخن آخر
بر اساس قانون عرضه و تقاضا با افزایش میزان واحدهای هر دارایی و افزایش عرضه، قیمت کاهش مییابد. از سوی دیگر هاوینگ عاملی برای تمرکززدایی و سودجویی بیش از حد در عرصه ماینینگ است. مجموعه این عوامل باعث میشود هالوینگ رمزارزها را روشی کارآمد برای حفظ یا افزایش ارزش این داراییهای دیجیتالی بدانیم که بهلطف ساتوشی ناکاموتو خالق افسانهای بیت کوین پایهگذاری شد.