فهرست مطالب
زمانی که پروژه دیفای 1 معرفی شد، به راحتی توانست محبوبیت بالایی در میان کاربران و معاملهگران بازار ارزهای دیجیتالی پیدا کند. اما همین سیستم مشکلات مختلفی داشت که این مشکلات مانع از معرفی شدن آن برای تمام سیستمها و در نتیجه، جهانیشدن این پروتکل شدند. پروژه دیفای 2 یکی از جدیدترین سیستمهایی میباشد که توانسته است تقریبا تمام مشکلات مربوط به دیفای 1 را حل کند. به همین خاطر، میتوان گفت که دیفای 2 پتانسیل جهانی شدن را دارد و احتمالا در چند ماه یا چند سال آینده شاهد این موضوع باشیم. در این مطلب به بررسی دقیق این سیستم امور مالی غیرمتمرکز میپردازیم.
سیستم دیفای؛ از دیروز تا امروز
همواره پروژههای نوآورانهای در زمینه بلاکچین معرفی میشوند. اما از میان این ایدهها تنها برخی از آنها عملی خواهند شد. از میان پروژههای عملیشده نیز تنها پروژههای محدودی شانس موفقیت دارند. دیفای یکی از پروژههایی بود که از تمام این فیلترها رد و به یکی از موفقترین و تاثیرگذارترین موجهای نوآوری در بلاکچین تبدیل شد.
به طور کلی، دیفای به معنای برنامههای غیرمتمرکز بدون نیاز به واسطهگریهای مالی است. پروژه دیفای 1 اولین بار در سال 2020 به جهان معرفی شد و توانست از همان ابتدا بسیار محبوب شود. تاکنون، صرافیهای مختلفی مانند یونی سواپ از این پروژه استفاده کردهاند. به دلیل مشکلاتی که دیفای 1 داشت، صرافیهای زیادی به سراغ آن نرفتند و در نتیجه، این سیستم جهانی نشد. اینگونه بود که دیفای 2 معرفی شد.
دیفای 2؛ سیستمی که مشکلات دیفای 1 را برطرف کرده است
پروژه دیفای 1 مشکلات زیادی داشت. همین باعث شد که این سیستم نتواند آنطور که باید ظاهر شود و خود را نشان دهد. در نتیجه، به نوعی میتوان گفت که دیفای 1، پروژهای شکستخورده بود. در نتیجه، باید پروژهای اجرا میشد که بتواند مشکلات دیفای 1 را برطرف کند و در عین حال، تمام مزایای این سیستم را در بر داشته باشد.
دیفای 2 (DeFi 2.0) را میتوان نسل جدیدی سیستمهای امور مالی غیرمتمرکز بیان کرد که سعی دارد تا تمام مشکلات ایجاد شده در دیفای 1 را پوشش دهد. این سیستم پتانسیل این را دارد که با ارائه خدمات مالی غیرمتمرکز برای تمام صاحبان کیف پولهای ارزهای دیجیتالی، انقلابی بزرگ را در صنعت امور مالی ایجاد کند.
در دیفای 1، برنامههای این سیستم به سمت کاربر متمایل بودند. اما در دیفای 2، این شرایط عوض شده است و شاهد فضایی B2B یعنی بیزینس به بیزینس هستیم. وابستگی دیفای 1 به تامینکنندگان شخص ثالث، پرداخت پاداش برای تامین نقدینگی و عدم وابستگی به امور مالی سنتی و اقتصاد جهانی مشکلاتی هستند که این سیستم دارد و باعث شدهاند که این پروژه نتواند ثبات عالی داشته باشد. اما این مشکلات در دیفای 2 به کلی رفع شدهاند.
روشهای تامین مختلفی در دیفای 2 وجود دارد؛ اما بیشتر این افراد علاقه به روشهای تامین لیکوئیدیتی دارند. بهعنوانمثال، الیمپوس دائو یکی از جدیدترین پروتکلهای دیفای 1 است که روشهای تامین آن چندان جالب نیستند. به همین خاطر، مدیران این پروژه اعلام کردهاند که در نسخه جدیدتر یعنی الیمپوس پرو، این پروژه تمرکز خود را روی سیستم B2B یا همان دیفای 2 خواهد گذاشت.
روشهای مختلفی وجود دارند که سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز یا همان DAO میتوانند به شرکتهای دیگر کمک کنند. از جمله آنها میتوان به ساخت مکانیزمهای ارزشی تحت کنترل پروتکل اشاره کرد که این کار در دیفای 2 امکانپذیر است.
بیشتر بخوانید: اوشن پروتکل چیست و چه آیندهای دارد؟
مقایسه دیفای 1 و دیفای 2
یکی از مهمترین سوالاتی که درباره دیفای مطرح میشود این است که نسخه اول و دوم این سیستم چه تفاوتهایی با هم دارند؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم در دیفای 1، کاربران امکان برقراری ارتباط را با هم نداشتند. اما در نسخه جدید دیفای، چنین امکانی فراهم شده است و به راحتی میتوانید با کاربران دیگر ارتباط داشته باشید.
اکوسیستم دیفای 2 تفاوتهایی نسبت به نسخه قبلی خود دارد. در نسخه اولیه یعنی دیفای 1، اکوسیستم مربوط به برنامههای معاملاتی غیرمتمرکز مرکزی، صرافیهای غیرمتمرکز، برنامههای وامدهی و استیبل کوینها، استخر نقدینگی، داراییهای مصنوعی و پروژههای نوع بیمه میشد. اما در دیفای 2 این اکوسیستم دائوها، مشوقهای نقدینگی برای ساخت معماری مالی گرم، پایدار و سیستمهای کارایی سرمایه را شامل میشود. همچنین از نظر طرحهای تشویقی نیز این دو سیستم با هم تفاوتهایی دارند. از جمله تفاوتهای میان دیفای 1 و 2 در این زمینه میتوان به طرحهای تشویقی محدود و غیرجذاب برای کاربران در دیفای 1 و پاداشدهی 100 درصدی با طرحهای متنوعی برای کاربران در دیفای 2 اشاره کرد.
علاوه بر موارد ذکر شده در مقایسه دیفای 1 و 2، باید به این نکته نیز اشاره کنیم که الگوی حکومتی میان این دو سیستم نیز با هم متفاوت است. در دیفای 1 با جامعهای نابسامان روبهرو هستیم که الگوی حاکمیتی مناسبی ندارد. اما در دیفای دو، به اعضا حقوق سیاسی و حاکمیتی اعطا میشود. از نظر وسعت نوآوری میان این دو سیستم نیز باید بگوییم دیفای یک علاقه به نوآوری و توسعه فناوری به صورت یک طرفه را دارد. این در حالی است که در دیفای 2، وسعت نامحدودی برای نوآوریهای مالی و فناوری در نظر گرفته شده است.
کاربردهای سیستم دیفای 2 برای کاربران
در حال حاضر شبکههای مختلفی از دیفای 2 برای فعالیتهای خود استفاده میکنند که از جمله آنها میتوان به اتریوم، بایننس اسمارت چین، سولانا و بلاکچینهای دارای قرارداد هوشمند اشاره کرد. در ادامه با کاربردها و مزایای استفاده از این سیستم آشنا خواهیم شد. (برای مشاهده قیمت اتریوم و خرید آن میتوانید از شرایط معامله این ارز دیجیتال اطلاعات کسب کنید)
با دیفای 2 میتوان از ارزش توکنهای استخر نقدینگی استفاده کرد
احتمالا این موضوع را میدانید که با استیک کردن یک جفتارز در استخر نقدینگی، توکنهای LP را دریافت خواهید کرد. همین توکنها در نسل اول دیفای به شما این امکان را میدادند تا با استیک کردن این توکنها پاداش بگیرید. قابل از معرفی شدن دیفای 2، این تنها کاری بود که با توکنهای ال پی میتوانستید انجام دهید.
در دیفای 2 شما میتوانید از توکنهای LP خود به عنوان توکنهای وثیقه نیز استفاده کنید. در این رابطه، باید بگوییم که وثیقه گذاشتن این توکنها به شما این امکان را میدهد تا برای دریافت وامهای ارزی در پروتکلهای وامدهی یا مینت توکنها اقدام کنید.
امکان دریافت بیمه قرارداد هوشمند
یکی دیگر از مزایا و کاربردهای دیفای 2، امکان دریافت اسمارت کانترکتها یا قراردادهای هوشمند است. اگر در گذشته میخواستید این نوع قراردادها را بررسی کنید، باید خودتان یک توسعهدهنده مجرب میبودید که توانایی بررسی کامل این موضوعها را داشته باشد. اما این امکان در نسخه دوم دیفای فراهم شده است که برای قراردادهای هوشمند خاص بیمه دریافت کنید تا ریسک این قراردادها به حداقل برسد.
برای درک آسانتر دریافت بیمه برای قراردادهای هوشمند، یک مثال میزنیم. بهعنوانمثال، تصور کنید که شما قصد دارید با کمک یک استخر، توکنهای ال پی خود را در یک قرارداد هوشمند استیک کردهاید. در این صورت، اگر به قرارداد هوشمند شما حمله شود، این احتمال وجود خواهد داشت که تمام سرمایه خود را از دست بدهید. اما با بیمه کردن آن، دیگر چنین خطری شما را تهدید نخواهد کرد.
معرفی برخی از ارزهای وابسته به سیستم دیفای 2
در حال حاضر، پروژههای زیادی در حال ایجاد شدن و فعالیت بر مبنای دیفای 2 هستند. چرا که این سیستم به خوبی شایستگیهای خود را نشان داده و توانسته است در میان کاربران بسیار محبوب واقع شود. از جمله پروژههای مبتنی در دیفای 2 میتوان به یونی سواپ، بنکور، میکر دائو و کامپاند اشاره کرد. در ادامه این بخش با برخی از این پروژههای محبوب آشنا خواهیم شد.
یونی سواپ 3؛ در لیست ارزهای مبتنی بر دیفای 2
یکی از ارزهای مبتنی بر دیفای 2، ارز یونی سواپ است. این ارز با هدف نقدینگی متمرکز ایجاد شد و توانست نظر خیلیها را به خود جذب کند. این ارز این امکان را میدهد تا نقدینگی در یک محدوده قیمت خاص و قابل تنظیم قرار بگیرد.
الیمپوس پرو؛ یکی از ارزهای وابسته به دیفای 2
از جمله ارزهای دیجیتال وابسته به دیفای 2 میتوان به ارز الیمپوس پرو اشاره کرد. شما میتوانید توکنهای OHM که از خرید الیمپوس پرو دریافت میکنید، به اشتراک بگذارید و از پاداشهای تغییر مبنا بهرهمند شوید. همچنین میتوانید با توکنهای OHM خود، در این بازار شروع به انجام معاملات مختلف کنید.
برخی از محدودیتهای دیفای 2
درست است که دیفای 2 دیگر مشکلات نسخه قبلی خود یعنی دیفای 1 را ندارد. اما همچنان مشکلاتی گریبانگیر این سیستم هستند که از جمله آنها میتوان به مقیاسپذیری، اوراکلها، تمرکزگرایی، امینت و نقدینگی اشاره کرد.
سخن آخر
زمانی که در سال 2020، دیفای 1 مطرح شد، به دلیل مشکلاتی که داشت نتوانست آنطور که باید کارایی خود را به اثبات برساند. اما در حال حاضر، نسخه جدیدتر این سیستم معرفی شده است که میتواند تمام مشکلات نسخه قبلی را برطرف کند. اما این سیستم نیز مشکلات خاص خود را دارد که از جمله آنها میتوان به مشکل مقیاسپذیری پایین و اوراکلها اشاره کرد.
در لینک زیر می توانید لیستی از توکن های دیفای که در صرافی راستین عرضه می شود را مشاهده کنید.